Czasowniki niesamodzielne składniowo

Dependent verbs

Niniejsza praca licencjacka ma na celu poddanie szczegółowej analizie grupy niemieckich czasowników, mianowicie Nicht-Vollverben. W gruncie rzeczy można stwierdzić, iż czasowniki należące do tej grupy nie są zdolne do tego, aby samodzielnie pełnić w zdaniu funkcję podmiotu. Z uwagi na to, że omawiane czasowniki występują często zarówno w języku mówionym, jak i pisanym, stanowią one ważną część niemieckiego systemu językowego. Nicht-Vollverben umożliwiają wyrażanie różnych wypowiedzi w dowolnym czasie. Przedstawiona w pracy systematyzacja została stworzona na podstawie różnych gramatyk, które są wymienione w bibliografii. Liczne przykłady potwierdzające teorię również pochodzą z wymienionych w bibliografii książek. Praca, poza wstępem i wnioskami, jest podzielona na sześć rozdziałów, z których ostatni jest poświęcony jest części praktycznej. Należy zauważyć, że w każdej części opisana została inna grupa czasowników należących do Nicht-Vollverben. Każdy rozdział rozpoczyna się porównaniem różnych definicji omawianej grupy czasowników, jakie zostały przedstawione przez poszczególnych autorów w ich gramatykach. W pierwszym rozdziale autor skupia się na jednej z ważniejszych grup Nicht-Vollverben, mianowicie na czasownikach posiłkowych. Analizie została poddana nie tylko specyfika tej grupy czasowników, ale także tworzenie czasów złożonych. Z uwagi na fakt, iż czasowniki posiłkowe są niezbędne przy tworzeniu czasów złożonych w języki niemieckim, uchodzą za jedną z ważniejszych grup Nicht-Vollverben. Drugi rozdział koncentruje się na czasownikach modalnych, które wyrażają stosunek osoby mówiącej do czynności wymienionej w zdaniu bądź też do samej wypowiedzi. W tym rozdziale czasowniki modalne zostały opisane pod względem semantycznym, w tym obiektywna i subiektywna modalność. Należy nadmienić, iż zostało również omówione tworzenie czasów złożonych z czasownikami modalnymi. Trzecia część pracy skupia się na czasownikach funkcyjnych. Do tego zostało również poddane analizie występowanie tych czasowników w leksykalnej konstrukcji gramatycznej, mianowicie Funktionsverbgefüge oraz ich specyfika. W kolejnym rozdziale zostały wzięte pod lupę modifizierende Verben, które muszą każdorazowo występować z innym przyłączonym za pomocą zu czasownikiem. Ostatni rozdział teoretyczny jest poświęcony grupie bekommen-Verben. Ostatnia część skupia się na analizie analitycznej, która została przeprowadzona na podstawie fragmentu z Biblii. Wszystkie znalezione we fragmencie Nicht-Vollverben zostały pogrubione w tekście. Ostatecznie autor wyciąga wnioski zarówno z analizy, jak i z całej pracy. Należy zauważyć, że częstość występowania poszczególnych Nicht-Vollverben idzie w parze z pełnionymi przez nie funkcjami.

This study aims to systematise and characterise a special group of verbs which has a great significance in German, namely dependent verbs. This class of verbs typifies the fact that independently they are not in a position to perform a function of a subject in sentences; they require presence of additional elements, such as verbs, adjectives or nouns. This bachelor’s thesis begins with the introduction which provides a reader with some general ideas of the research. Apart from the introduction and conclusions, the work is divided into six chapters. Each of them is devoted to a separate subgroup of verbs. In Chapter 1, attention is drawn to auxiliary verbs which constitute one of the most significant subgroups of dependent verbs. It is pointed out that auxiliary verbs are essential components of compound tenses; an issue of formation of these tenses is brought up there as well. Chapter 2 is concerned with the existence of modal verbs in the German language. It centres on semantic description of modal verbs, including types of modality. The following part of Chapter 2, in turn, raises the issue of forming compound tenses with modal verbs. Chapter 3 begins with the analysis of functional verbs. It is pointed out that these verbs are an integral part of Funktionsverbgefüge, i.e. a structure which consists of a functional verb, a preposition or a prepositional group and a substantive. Chapter 4 deals with modifizierende Verben. These verbs always require presence of another verb in the form of an infinitive which is attached to them by means of zu. Chapter 5 is concerned with bekommen-Verben which are linked to Partizip II, i.e. a form of a compound tense. Chapter 6 is devoted to the analytical part based on an extract from the Bible. All dependent verbs are marked in the passage and subsequently analysed. Last of all, the author draws conclusions from the whole work. On the grounds of the analytical part it can be concluded that frequency of verbs’ occurrence goes hand in hand with their functions. It can be also noticed that the most frequent combination of dependent verbs consists of an auxiliary verb and a modal verb.

Die vorliegende Arbeit hat zum Ziel, eine bedeutende Gruppe der deutschen Verben, nämlich Nicht-Vollverben, einer ausführlichen Analyse unterzuziehen. Im Grunde genommen ist festzustellen, dass diese Verben nicht selbstständig in einem Satz auftreten können. Da die besprochenen Verben oftmals nicht nur in der Alltags-, sondern auch in der Schriftsprache vorkommen, gelten sie als ein bedeutender Bestandteil des deutschen Sprachsystems. Nicht-Vollverben bieten die Möglichkeit, verschiedene Aussagen in beliebigen Tempora zum Ausdruck zu bringen. Die in der Arbeit dargestellte Systematisierung stützt sich auf verschiedenen in dem Literaturverzeichnis angegebenen Grammatiken. Aus diesen Auffassungen kommen zugleich die Theorie untermauernde zahlreiche Beispiele. Die Arbeit gliedert sich, abgesehen von der Einleitung und den Schlussfolgerungen, in sechs Teile. Dabei ist anzumerken, dass jeder einzelne Teil sich an einer anderen Gruppe der Verben orientiert. Jedes Kapitel beginnt mit dem Vergleich der von unterschiedlichen Verfassern erwähnten Definitionen der besprochenen Gruppe der Nicht-Vollverben. Im ersten Teil wird nicht nur auf Besonderheiten der Hilfsverben, sondern auch auf Bildung der analytischen Zeitformen eingegangen. Außerdem wird der Gebrauch der Hilfsverben als Vollverben zur Sprache gebracht. Da sie die Formung der zusammengesetzten Tempora ermöglichen, gelten sie als eine der bedeutendsten Klassen der Nicht-Vollverben. Danach konzentriert man sich auf den Modalverben, die entweder die Beziehung der sprechenden Person zu der im Satz genannten Tätigkeit oder zu der Aussage zum Ausdruck bringen. In diesem Kapitel werden sowohl die Bildung der analytischen Verbformen als auch die semantische Beschreibung der Modalverben, darunter die objektive und subjektive Modalität beschrieben. Der dritte Teil der Arbeit befasst sich mit der Frage der Funktionsverben. Hierzu wird das Wesen der FV in Funktionsverbgefügen und einige Besonderheiten der FVG untersucht. Im Kapitel Nummer vier werden die modifizierenden Verben unter die Lupe genommen. Der letzte theoretische Teil der Arbeit fokussiert sich auf den Begriff der bekommen-Verben. Das sechste Kapitel wird dem analytischen Teil gewidmet. Die Analyse wird anhand des Abschnitts aus der Bibel durchgeführt. Alle in der Passage erscheinenden Nicht-Vollverben werden fett markiert. Anschließend wird angegeben, zu welcher Gruppe der Verben sie gehören und in welchem Tempus sie vorkommen.