Bibliogr. w przypisach. Nr DOI dla całej książki: 10.13134/979-12-5977-231-2. Powstanie artykułu nadzorował Prof. Jerzy Pisuliński.

Podstawowym aktem prawa polskiego regulującym ochronę przedsiębiorców zajmujących się produkcją i obrotem produktami rolnymi i spożywczymi przed nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej przez ich kontrahentów jest ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi, która implementuje dyrektywę 2019/633. Zawiera ona katalog praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową (tzw. "czarna lista"), które są bezwzględnie zakazane; ustawa przewiduje również wykaz praktyk, które co do zasady są zakazane, ale w pewnych okolicznościach nie są uznawane za nieuczciwie wykorzystujące przewagę kontraktową. Ponadto ustawa zawiera klauzulę generalną, zgodnie z którą praktyki niewymienione wprost w ustawie mogą zostać uznane za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej. Ustawa koncentruje się na środkach administracyjnych służących zapobieganiu i zwalczaniu praktyk stanowiących nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi, takich jak postępowania w sprawach nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej prowadzone przez polski organ właściwy w sprawach nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej, czyli Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi stanowi, że przewidziana w niej ochrona przed nieuczciwym wykorzystywaniem przewagi kontraktowej nie wyłącza ochrony wynikającej z innych ustaw. Do ochrony słabszej strony obrotu na rynku rolno-spożywczym mogą być zatem wykorzystywane także środki przewidziane w innych aktach prawa polskiego, takich jak ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych czy ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. Ustawy te przewidują różne środki, które mogą być stosowane także w niektórych przypadkach nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolno-spożywczymi, jeżeli praktyki silniejszej strony stosunków na tym rynku spełniają jednocześnie przesłanki stosowania tych ustaw. Cywilnoprawna ochrona słabszych uczestników obrotu produktami rolno-spożywczymi jest jednak rozproszona i nie w pełni dostosowana do problemów występujących w obrocie produktami rolno-spożywczymi.

The fundamental act of Polish law regulating the protection of the entrepreneurs involved in production and trade of agricultural and food products from unfair use of contractual advantage by their counterparties is the Act of 15 December 2016 on Counteracting Unfair Use of Contractual Advantage in Trade in Agricultural and Food Products, which implements the Directive 2019/633. It contains a catalogue of practices that unfairly use contractual advantages (the so-called “blacklist”), which are absolutely prohibited; the Act also provides for a list of practices that are generally prohibited, but under certain circumstances are not considered unfairly using contractual advantages. In addition, the Act contains a general clause under which practices not explicitly mentioned in the Act may be considered unfair use of contractual advantage. The Act focuses on administrative measures to prevent and combat practices constituting unfair use of contractual advantage in trade in agricultural and food products, such as contractual advantage proceedings conducted by the Polish competent authority for matters of unfair use of contractual advantage, i.e., the President of the Office of Competition and Consumer Protection. The Polish Act on Counteracting Unfair Use of Contractual Advantage in Trade in Agricultural and Food Products states that the protection against unfair use of contractual advantage provided for therein does not preclude the protection arising from other laws. Thus, measures provided by other acts of Polish law can also be used to protect the weaker party in the agri-food market trade, such as the Competition and Consumer Protection Act of 16 February 2007, the Act of 16 April 1993 on Combating Unfair Competition, the Act of 8 March 2013 on 2013 on Counteracting Excessive Delays in Commercial Transactions or the Civil Code of 23 April 1964. These acts provide for various measures that can also be used in certain cases of unfair use of contractual advantages in the trade of agri-food products, if the practices of the stronger party to the relations in this market fulfil at the same time the prerequisites for the application of the norms of these acts. However, the civil law protection of the weaker participants in the trade of agri-food products is dispersed and not fully adapted to the problems encountered in the trade in agri-food products.