Promowanie demokracji przez Unię Europejską w południowym regionie Morza Śródziemnego przed i po powstaniach: nowe podejście czy biznes jak zwykle? Na przykładzie Egiptu.

Powstania arabskie, które wybuchły w grudniu 2010 roku w Tunezji a następnie rozlały się na inne kraje południowego regionu Morza Śródziemnego spowodowały ogromne zmiany polityczne w północnej Afryce. Fala protestów w Tunezji i w Egipcie obaliła autorytarne reżimy i wyniosła do władzy islamistów. Wydarzenia te pokazały, że promowanie demokracji przez Unię w południowym regionie Morza Śródziemnego nie odniosło skutków, ponieważ nie doprowadziło do stabilizacji i liberalizacji politycznej w tych krajach Celem pracy magisterskiej jest zanalizowanie, czy powstania arabskie stanowiły impet dla zmiany polityki promowania demokracji przez Unię. Praca bada zarówno retorykę Unii Europejskiej, jak i działania organizacji w praktyce. Analiza dokumentów i oficjalnych wypowiedzi wydanych przed i po powstaniach arabskich pokazuje, że po wydarzeniach z przełomu lat 2010 i 2011, unijny dyskurs dotyczący promowania demokracji uległ zmianie. Organizacja wyraziła żal za swoje poprzednie podejście, zorientowane na utrzymanie stabilizacji w regionie i wyraziła wolę zaangażowania we wspieraniu przemian demokratycznych w regionie. Unia Europejska sprecyzowała również wreszcie jak rozumie pojęcie demokracji, co w teorii powinno ograniczyć elastyczność w rodzajach finansowanych projektów i programów. W rzeczywistości jednak analiza unijnych działań w zakresie promowania demokracji w praktyce pokazuje, że organizacja tak na prawdę rozmijała się ze swoim retorycznym zaangażowaniem. Tak jak przed powstaniami, Unia nigdy nie uciekła się do wykorzystania warunkowości politycznej a fundusze przyznawane projektom mającym na celu wspieranie rozwoju demokratycznego są bardzo ograniczone. Wyniki analizy pokazują, że Unia Europejska nadal kieruje się przesłankami, iż wspieranie demokratyzacji może zagrozić stabilności regionu, a to leży w strategicznym interesie Unii

The Arab uprisings that broke out in December 2010 Tunisia and then spread into other Southern Mediterranean countries led to the huge political change in the region. The popular movements in Tunisia and Egypt overthrew the authoritarian regimes and rose to power the Islamists. The events have shown that the EU’s democracy promotion policy towards the region has failed, as it did not lead nor to the stabilisation in the Southern Mediterranean neither to the political liberalisation of the countries.Therefore, the aim of the study is to analyse whether the Arab uprisings has provided a momentum for a change in the EU’s democracy promotion policy. The study analyses both the EU’s democracy promotion rhetoric and the EU’s democracy promotion in practice. The analysis of the EU’s documents and statements issued before and after the Arab uprisings shows that after the 2010/2011 events, the EU’s democracy promotion discourse has changed. The organisation expressed its repentance for the previous stability-oriented approach and committed itself to support democratic transitions in the region. The EU has also finally explicitly defined its conceptualisation of democracy, which theoretically should significantly limit its flexibility in the type of projects and programmes funded. However, the analysis of the EU’s democracy promotion in practice shows that the organisation actually did not follow its discursive commitment. Indeed, as before the uprisings, the EU has never resorted to the use of political conditionality and funds granted for the projects aiming to support democratic development remained at the very low level. The results of the studyshows that EU’s actions continued to be governed by the rationale that supporting democratisation could endanger the regional stability, whose maintenance lies in the EU’s strategic interests.