Uniwersytet Jagielloński jako czynnik rozwoju miasta w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku

Numer w całości w jęz. ang.

Uniwersytety w drugiej połowie XIX wieku przeżywały okres intensywnego rozkwitu. Miasta, w których funkcjonowały uczelnie, zmieniały swój wygląd przez rozbudowę bazy dydaktycznej i naukowej. Procesy urbanizacyjne postępujące w Krakowie w drugiej połowie XIX wieku wyprzedziły industrializację. Czynnikami miastotwórczymi stały się nauka, religia, kultura, a zwłaszcza historyczne dziedzictwo miasta. Jednym z ważnych czynników wpływających na rozwój procesów urbanizacyjnych był rozwój Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przed wybuchem I wojny światowej liczna kadra naukowa uczelni i blisko trzy tysiące studentów znacząco oddziaływały na życie miasta. Rozwój struktury uniwersytetu, jego zaplecza materialnego i instytucji z nim związanych sprawił, że był on ważnym pracodawcą w mieście. Pomimo funkcjonowania bez własnego państwa i trudności finansowych, dzięki determinacji uczonych i władz uniwersyteckich znacznie rozbudowano bazę dydaktyczną. W ciągu pięćdziesięciu lat pod wpływem Uniwersytetu zmieniła się znacząco przestrzeń miejska. Uniwersytet Jagielloński był w niej obecny zarówno w aspekcie duchowym, jak i materialnym. We wschodniej części miasta stworzono ciekawy i nowoczesny zespół klinik, w centrum potwierdzono swoją obecność reprezentacyjnym budynkiem Collegium Novum, a w zachodniej części Krakowa ulokowano budynek Studium Rolniczego. Rozwój uniwersytetu wpływał na wzrost zatrudnienia profesorów i stwarzał nowe miejsca pracy dla urzędników i personelu pomocniczego, wpływając na specyficzną strukturę miasta.

The urbanisation processes taking place in Kraków in the second half of the 19th century outran industrialisation. Among the numerous factors influencing the boost of the city’s urbanisation processes was the heyday of Jagiellonian University. The urban space was changed significantly under the influence of the University. A modern group of clinics were created in the eastern part of the city; and the University stressed its presence in the city centre through the representative building of Collegium Novum as well as by the building of the Agricultural College in the western part of Kraków.