"...because we live inside the Earth". An anthropological perspective on conspirituality and alternative knowledge of 'skycentrics'

Trudno jednoznacznie określić, czym w istocie jest niebocentryzm. Pośród etykiet, jakimi można by opatrzyć ten fenomen społeczny, znalazłyby się zapewne: teoria spiskowa, światopogląd czy religia. Niewątpliwie jest to rodzaj alternatywnej wiedzy oraz całościowej matrycy interpretacyjnej, której centralny element stanowi przekonanie, że ludzkość żyje we wnętrzu Ziemi. Celem niniejszej pracy jest próba odpowiedzi na pytanie, jaki charakter ma owa wiedza oraz w jaki sposób funkcjonuje online. Opierając się na netnograficznych formach prowadzenia badań, przyjrzę się niebocentrycznym treściom zamieszczanym na kanale Królewska TV na YouTube, ukazując ich heterogeniczny i asamblażowy charakter. Korzystając z baumanowskiej metafory płynnej nowoczesności, postaram się wykazać, że wiedza niebocentryczna stanowi efekt dynamicznego procesu dochodzenia do ukrytej prawdy i – poza kilkoma znaczącymi dogmatami – cechuje się płynną zmiennością. Postaram się również wpisać niebocentryzm w szerszą kategorię duchowości konspiracyjnej (ang. conspirituality), która – jako matryca interpretacji współczesnych zjawisk – zyskuje w ostatnich latach pewną popularność.

It's hard to express unequivocally what ‘skycentrism’ really is. Among the labels which could depict this social phenomenon, probably would be: conspiracy theory, worldview or religion. Undoubtedly, it is a kind of alternative knowledge and a holistic interpretive matrix, central element of which is the belief that humanity lives inside the Earth. The aim of this study is to try to answer the question of what is the nature of that kind of knowledge and how does it function online. Basing on netnographic forms of research, I will look at the ‘skycentric’ content posted on the Królewska TV channel on YouTube, to show its heterogeneous and assemblage character. Using the Bauman’s metaphor of fluid modernity, I will try to show that ‘skycentric’ knowledge is the effect of a dynamic process of uncovering the hidden truth and - apart from a few significant dogmas - is characterized by fluid changeability. I will also try to incorporate ‘skycentrism’ into the broader category of conspirituality, which - as an interpretive matrix for contemporary phenomena - has been gaining some popularity in recent years.