Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Łączone interwencje, a może zwykła refleksja? Wzmacnianie trafności ocen w epoce cyfrowej postprawdy
Combined Interventions, or Cognitive Reflection? Enhancing Truth Discernment in the Digital Post-Truth Era
dezinformacja; misinformacja; fałszywe informacje; postprawda; inokulacja; indukcja dokładności; refleksyjność poznawcza; test refleksyjności poznawczej; modele dwuprocesowe; manipulacja emocjonalna; media społecznościowe; odporność na dezinformację
disinformation; misinformation; fake news; post-truth; inoculation; accuracy nudge; cognitive reflection; Cognitive Reflection Test; dual-process theory; emotional manipulation; social media; misinformation resistance;
Środowisko informacyjne ukształtowane przez globalne platformy cyfrowe sprzyja szybkiemu rozpowszechnianiu kontrowersyjnych, emocjonalnie nacechowanych treści. W odpowiedzi na związane z tym wyzwania rozwijane są interwencje mające na celu wzmacnianie indywidualnej odporności na szkodliwy wpływ ich charakterystyk.Celem niniejszej pracy było porównanie skuteczności takich interwencji w zwiększaniu umiejętności trafnego oceniania informacji – inokulacji na techniki manipulacji emocjonalnej, indukcji dokładności oraz wariantu łączącego obie te techniki. W tym celu na podstawie wyników badania pilotażowego wybrano zestaw 16 krótkich wpisów odnoszących się do polskiej sytuacji migracyjnej.W eksperymencie wzięło udział 320 osób, które losowo przydzielono do jednego z 4 warunków: placebo; inokulacja; indukcja dokładności; interwencja łączona. Uczestnicy wchodzili w interakcję z symulowanym chatbotem zaprojektowanym na potrzeby procedury, a następnie oceniali informacje zawarte we wpisach, które różniły się od siebie prawdziwością, emocjonalnością i ideologiczną ramą przekazu. Dodatkowo zapytano o poglądy w obszarze polityki migracyjnej i zbadano poziom refleksyjności poznawczej przy pomocy CRT-7.Wyniki nie wykazały przewagi interwencji łączonej ani istotnej skuteczności którejkolwiek z interwencji względem placebo dla żadnej z hipotez. Zaobserwowano natomiast, że wyższa refleksyjność wiąże się z trafniejszymi ocenami treści niezależnie od poglądów. Jednorazowe, krótkie interwencje mogą być niewystarczające do zwiększenia trafności ocen, podczas gdy wyższa refleksyjność może stanowić ważny indywidualny zasób sprzyjający trafnym ocenom informacji.
Information environments shaped by social media platforms facilitate the rapid spread of controversial, emotionally charged content. In response, interventions are designed to strengthen resistance to harmful influence and support more accurate evaluation of information.This thesis compared three such interventions: inoculation, accuracy induction,and a combined variant. In an online experiment, 320 adults were randomly assigned to placebo, inoculation, accuracy, or combined conditions. Participants interacted with a simulated chatbot designed for the study and then evaluated sixteen social media posts selected on the basis of a pilot study. The posts drew on public discussions about migration in Poland and differed in factuality, emotional tone, and ideological framing. Cognitive reflection (CRT-7) and attitudes toward migration policy were also measured.The interventions did not outperform placebo. Higher cognitive reflection was, however, associated with more accurate evaluations across attitudes, suggesting that one-shot micro-interventions may be weaker determinants of accuracy than stable reflective thinking.
| dc.abstract.en | Information environments shaped by social media platforms facilitate the rapid spread of controversial, emotionally charged content. In response, interventions are designed to strengthen resistance to harmful influence and support more accurate evaluation of information.This thesis compared three such interventions: inoculation, accuracy induction,and a combined variant. In an online experiment, 320 adults were randomly assigned to placebo, inoculation, accuracy, or combined conditions. Participants interacted with a simulated chatbot designed for the study and then evaluated sixteen social media posts selected on the basis of a pilot study. The posts drew on public discussions about migration in Poland and differed in factuality, emotional tone, and ideological framing. Cognitive reflection (CRT-7) and attitudes toward migration policy were also measured.The interventions did not outperform placebo. Higher cognitive reflection was, however, associated with more accurate evaluations across attitudes, suggesting that one-shot micro-interventions may be weaker determinants of accuracy than stable reflective thinking. | pl |
| dc.abstract.pl | Środowisko informacyjne ukształtowane przez globalne platformy cyfrowe sprzyja szybkiemu rozpowszechnianiu kontrowersyjnych, emocjonalnie nacechowanych treści. W odpowiedzi na związane z tym wyzwania rozwijane są interwencje mające na celu wzmacnianie indywidualnej odporności na szkodliwy wpływ ich charakterystyk.Celem niniejszej pracy było porównanie skuteczności takich interwencji w zwiększaniu umiejętności trafnego oceniania informacji – inokulacji na techniki manipulacji emocjonalnej, indukcji dokładności oraz wariantu łączącego obie te techniki. W tym celu na podstawie wyników badania pilotażowego wybrano zestaw 16 krótkich wpisów odnoszących się do polskiej sytuacji migracyjnej.W eksperymencie wzięło udział 320 osób, które losowo przydzielono do jednego z 4 warunków: placebo; inokulacja; indukcja dokładności; interwencja łączona. Uczestnicy wchodzili w interakcję z symulowanym chatbotem zaprojektowanym na potrzeby procedury, a następnie oceniali informacje zawarte we wpisach, które różniły się od siebie prawdziwością, emocjonalnością i ideologiczną ramą przekazu. Dodatkowo zapytano o poglądy w obszarze polityki migracyjnej i zbadano poziom refleksyjności poznawczej przy pomocy CRT-7.Wyniki nie wykazały przewagi interwencji łączonej ani istotnej skuteczności którejkolwiek z interwencji względem placebo dla żadnej z hipotez. Zaobserwowano natomiast, że wyższa refleksyjność wiąże się z trafniejszymi ocenami treści niezależnie od poglądów. Jednorazowe, krótkie interwencje mogą być niewystarczające do zwiększenia trafności ocen, podczas gdy wyższa refleksyjność może stanowić ważny indywidualny zasób sprzyjający trafnym ocenom informacji. | pl |
| dc.affiliation | Wydział Filozoficzny | pl |
| dc.area | obszar nauk społecznych | pl |
| dc.contributor.advisor | Szpitalak, Malwina - 122680 | pl |
| dc.contributor.author | Szantula, Łukasz - USOS292056 | pl |
| dc.contributor.departmentbycode | UJK/WF5 | pl |
| dc.contributor.reviewer | Szpitalak, Malwina - 122680 | pl |
| dc.contributor.reviewer | Polczyk, Romuald - 131496 | pl |
| dc.date.accessioned | 2025-12-15T23:31:36Z | |
| dc.date.available | 2025-12-15T23:31:36Z | |
| dc.date.createdat | 2025-12-15T23:31:36Z | en |
| dc.date.submitted | 2025-12-15 | pl |
| dc.date.submitted | 2025-12-15 | |
| dc.fieldofstudy | psychologia | pl |
| dc.identifier.apd | diploma-187246-292056 | pl |
| dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/handle/item/567639 | |
| dc.language | pol | pl |
| dc.subject.en | disinformation; misinformation; fake news; post-truth; inoculation; accuracy nudge; cognitive reflection; Cognitive Reflection Test; dual-process theory; emotional manipulation; social media; misinformation resistance; | pl |
| dc.subject.pl | dezinformacja; misinformacja; fałszywe informacje; postprawda; inokulacja; indukcja dokładności; refleksyjność poznawcza; test refleksyjności poznawczej; modele dwuprocesowe; manipulacja emocjonalna; media społecznościowe; odporność na dezinformację | pl |
| dc.title | Łączone interwencje, a może zwykła refleksja? Wzmacnianie trafności ocen w epoce cyfrowej postprawdy | pl |
| dc.title.alternative | Combined Interventions, or Cognitive Reflection? Enhancing Truth Discernment in the Digital Post-Truth Era | pl |
| dc.type | master | pl |
| dspace.entity.type | Publication |