In the arms of the parent - the perspective of the child in the texts of T. Rózewicz, F. Kafka and J. McCurdy.

Przedmiotem pracy jest zestawienie i porównanie utworów literackich trojga autorów – tomiku „Matka odchodzi” Tadeusza Różewicza, „Przemiany” Franza Kafki oraz „Cieszę się, że moja mama umarła” Jennette McCurdy. Analiza interpretacyjna tych tekstów ma ukazać sposoby przedstawiania rodzica w twórczości pisarskiej – od idealizacji przez deprecjację po połączenie obu tych postaw jednocześnie. Ponadto badanie wskazuje różnorodność odmian autobiografizmu w literaturze, obrazuje psychologiczny wpływ relacji z rodzicem na twórczość pisarzy, a także pokazuje terapeutyczną funkcję pisarstwa. Analizie poddano teksty artystyczne, należące do różnych gatunków, a nie dokumenty osobiste. „Dzienniki” Kafki i jego „List do ojca” są przywoływane głównie w celu wskazania podobieństw między autentycznymi zdarzeniami z życia twórcy a fikcją literacką. W przypadku omawianych dzieł można mówić nie tyle o przeżyciach pisarzy (konkretnych, rzeczywistych), ile o przeżyciach utekstowionych i autokreacji.Wstęp zawiera wyjaśnienie takich pojęć jak: „autofikcja” i „trójkąt literacki”. Wytłumaczono w nim również terapeutyczną funkcję pisania na podstawie artykułu Marka Błaszczyka. Badacz wskazuje możliwość samodzielnego leczenia przez tworzenie fabularnych treści.Pierwszy rozdział pracy dotyczy dzieła „Matka odchodzi” Tadeusza Różewicza i opisuje literacką idealizację własnej matki przez autora. Zwrócono w nim uwagę na właściwości kolażowej konstrukcji tomu. Zawiera on zebrane przez poetę teksty własne, dziennik Stefanii Różewicz oraz list i wspomnienia braci artysty. W rozdziale zaprezentowano również koncepcję postaci matki jako muzy i bogini, zobrazowano rodzaj łączącej ją relacji z synem oraz zestawiono kreację jej osoby z sylwetką ojca. W rozdziale drugim omówiono autofikcjonalność utworów Franza Kafki, jego deprecjację ojca w opowiadaniu „Przemiana” oraz interpretację postrzegania rodzica jako boga wzbudzającego strach. Interpretacja ta wynika z efektu zaobserwowanego przez badaczy i zapewne niezamierzonego przez autora. Dokonano także próby zdefiniowania ojcostwa według kryteriów pisarza i określenia czy lęk wobec Hermana Kafki mógł stanowić dla twórcy swego rodzaju natchnienie. Rozdział trzeci prezentuje stopniowe przechodzenie narratorki autobiografii McCurdy „Cieszę się, że moja mama umarła” od idealizacji do deprecjacji matki. Wyjaśniono w nim również rolę czarnego humoru i ironii jako wskazówek dla czytelnika, w jaki sposób powinien omawiany tekst czytać i jakie przybrać nastawienie wobec postaci Debry. W podsumowaniu autorka pracy porównała ze sobą tomik „Matka odchodzi”, opowiadanie „Przemiana” oraz książkę „Cieszę się, że moja mama umarła” pod względem stopnia ich autofikcyjności i rodzaju autobiografizmu. Wskazała również na świadome bądź nieświadome próby przepracowania trudnego dzieciństwa przez autorów za pomocą aktu pisania i własnej twórczości literackiej.

The subject of this paper is the juxtaposition and comparison of literary works by three authors - the tome “Mother Departs” by Tadeusz Różewicz, “Metamorphosis” by Franz Kafka and “I'm Glad My Mom Died” by Jennette McCurdy. The interpretive analysis of these texts is intended to show the ways in which the parent is depicted in the writers' works - from idealization to depreciation to a combination of both attitudes at the same time. In addition, the study indicates the variety of varieties of autobiography in literature, illustrates the psychological impact of the relationship with the parent on the writers' work, and shows the therapeutic function of writing. Artistic texts belonging to different genres, rather than personal documents, were analyzed. “Diaries” by Kafka and his “Letter to my Father” are cited mainly to indicate the similarities between authentic events in the life of the creator and literary fiction. In the case of the works in question, we can talk not so much about the writers' experiences (concrete, real), but about textualized experiences and self-creation.The introduction includes an explanation of such terms as: “auto-fiction” and “literary triangle.” It also explains the therapeutic function of writing, based on an article by Mark Blaszczyk. The researcher points out the possibility of self-medication through the creation of fictional content.The first chapter of the paper deals with the work “Mother Departs” by Tadeusz Różewicz and describes the author's literary idealization of his own mother. It draws attention to the characteristics of the collage structure of the volume. It contains the poet's own collected texts, Stefania Różewicz's diary, as well as a letter and memories of the artist's brothers. The chapter also presents the concept of the figure of the mother as a muse and goddess, illustrates the type of relationship she has with her son, and juxtaposes the creation of her persona with that of the father. The second chapter discusses the auto-fictionality of Franz Kafka's works, his depreciation of the father figure in the short story “Metamorphosis” and the interpretation of the perception of the parent as a fear-inducing god. This interpretation is due to an effect observed by researchers and probably unintended by the author. An attempt was also made to define fatherhood according to the writer's criteria, and to determine whether fear towards Herman could have been a kind of inspiration for the creator. The third chapter presents the gradual transition of the narrator of McCurdy's autobiography “I'm Glad My Mom Died” from idealization to depreciation of her mother. It also explains the role of black humor and irony as clues for the reader on how the text in question should be read and what attitude to take towards the character of Deborah. In summary the author of the paper compared the volume “Mother Departs,” the short story “Metamorphosis” and the book “I'm Glad My Mom Died” in terms of their degree of auto-fiction and the type of autobiography. She also pointed out the authors' conscious or unconscious attempts to work through their difficult childhood through the act of writing and their own literary works.