Polish referendum on constitutional law

Instytucja referendum ma coraz większe znaczenie w odniesieniu do ustrojowej praktyki nowożytnych państw demokratycznych. Najczęściej wykorzystywana jest w sytuacji, kiedy zwyczajowo przyjęte mechanizmy demokracji pośredniej okazują się zawodne lub gdy nie przynoszą skutków z określonych przyczyn społecznych lub politycznych. Referendum służyć ma osiągnięciu konsensu w społeczeństwie, łagodzić powstałe konflikty polityczne oraz uspokajać inne dążenia czy też wartości. Stanowi sztandarową instytucję demokracji bezpośredniej w Polsce.W pracy poddano analizie obowiązujący materiał normatywny pod kątem przedstawienia konstrukcji instytucji referendum ogólnokrajowego i lokalnego w kraju. Składa się ona z zagadnień zawartych w trzech rozdziałach.W pierwszym z nich, zamieszczono podstawowe kwestie dotyczące problematyki referendum. Począwszy od genezy pojęcia, ukazano ewolucję instytucji, aż do czasu ustanowienia Konstytucji z 1997 roku. Kolejno, po uprzednim odwołaniu do definicji pojęcia, wyjaśniono jego istotę, wyszczególniono funkcje oraz ogólną klasyfikację instytucji referendum. W rozdziale drugim przedstawiono konstrukcję referendum ogólnokrajowego. W oparciu o wyznaczony konstytucyjnie i ustawowo zakres przedmiotowy głosowania, wyróżniono: referendum ogólnokrajowe przeprowadzane w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa, referendum ogólnokrajowe w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej oraz referendum ogólnokrajowe dotyczące zmiany Konstytucji RP. Charakterystyce poddano także zasady finansowania referendum, przebieg kampanii referendalnej, tryb przeprowadzania głosowania na terenie całego kraju oraz zasady, jakimi rządzi się ustalenie wyników i ważności referendum.W rozdziale trzecim, przedstawiono analogiczną ocenę w odniesieniu do referendum lokalnego. Opierając się o wyznaczony konstytucyjnie i ustawowo zakres przedmiotowy głosowania, wyróżniono: referendum lokalne w sprawie odwołania ze stanowiska jednostek samorządu terytorialnego, referendum lokalne w sprawie samoopodatkowania, referendum lokalne przeprowadzane z inicjatywy organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, referendum lokalne przeprowadzone na wniosek mieszkańców oraz referendum lokalne na wniosek mieszkańców w sprawach innych niż odwołanie organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobnie jak poprzednio, charakterystyce poddano zasady finansowania referendum, przebieg kampanii referendalnej, tryb przeprowadzania głosowania na terenie jednostek samorządu terytorialnego oraz zasady, jakimi rządzi się ustalenie wyników i ważności referendum.Pisanie pracy wymagało odniesienia do dostępnych materiałów oraz literatury na temat referendum. Aby przedstawić podstawy prawne, konieczne było sięgnięcie po akty prawne, regulujące problematykę funkcjonowania demokracji bezpośredniej w Polsce.

The institution of the referendum is increasingly important for contemporary political practices of democratic states. It is the leading institution of direct democracy in Poland.Work is a normative analysis of the existing material on the local and national referendum in this country. It consists of the matters contained in three chapters. The first chapter contains the basic issues related to the referendum in general. The second chapter deals with a nationwide referendum. The third provides information about local referendum.Writing a document required by reference to the available materials and literature on the referendum.