Liability of minors in criminal law

Problematyka przestępczości i odpowiedzialności osób nieletnich jest niezwykle złożona. Niniejsza praca magisterska poświęcona została jej prawnym aspektom, będącym aspektami o charakterze materialno-prawnym. Celem pracy jest analiza oraz porównanie założeń, na których oparte są podstawowe rodzaje modeli odpowiedzialności osób nieletnich oraz próba przyporządkowania rozwiązań istniejących w wybranych krajach europejskich do konkretnego modelu, a także komparatystyka tych rozwiązań i poszczególnych modeli. Przeważająca część pracy opisuje model i rozwiązania dotyczące szeroko rozumianej odpowiedzialności osób nieletnich, które obowiązują w Polsce. Uwaga poświęcona została także ocenie tych rozwiązań oraz propozycjom zmian w tym zakresie.W pierwszym rozdziale pracy zostały scharakteryzowane podstawowe modele odpowiedzialności osób nieletnich, a także dwa istniejące systemy postępowania z nieletnimi, czyli system jednotorowy i dwutorowy. W tej części pracy odniesiono się do regulacji obowiązujących w Republice Federalnej Niemiec oraz w Anglii i Walii. Opisane zostały istniejące w tych krajach modele i zasady odpowiedzialności nieletnich oraz możliwe do zastosowania względem młodych osób środki.Drugi rozdział poświęcony został przepisom polskiego kodeksu karnego dotyczącym odpowiedzialności osób nieletnich, w szczególności mającemu kluczowe znaczenie art. 10 kodeksu karnego, który kształtuje podstawowe zasady odpowiedzialności osób nieletnich i wyjątki od nich. Uwaga zwrócona została również na problematykę możliwych do podjęcia na gruncie tej ustawy działań względem nieletniego. Trzeci rozdział pracy skupia się na regulacji prawnej, którą jest ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, w szczególności na jej zakresie podmiotowym, na podstawach wszczęcia postępowania, kluczowych dyrektywach postępowania z nieletnimi oraz na przewidzianych w tej ustawie środkach zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz demoralizacji nieletnich.W ostatnim rozdziale pracy zawarty został podsumowujący opis polskiego modelu postępowania z nieletnimi wraz z jego skrótowym porównaniem do rozwiązań obowiązujących w innych opisywanych w pracy krajach. Przedstawione zostały także rozważania na temat efektywności stosowanych w naszym systemie środków i propozycje zmian, które mogłyby tą efektywność polepszyć i tym samym obowiązujący w Polsce system udoskonalić. Szczególna uwaga została poświęcona zmianom przewidzianym w ostatnim projekcie nowelizacji ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.

The youth criminality and minor’s responsibility are extremely complex concepts . This Master Thesis analyses those problems through the lenses of law, especially in the material law aspect. The aim of the study is to compare the fundaments on which different models of minor’s responsibility are based, furthermore this thesis assesses solutions seen in various European countries and arrays them to the models. Nevertheless, majority of this study focuses on the model and solutions adapted in the Polish system of assessing responsibility of minors, in the further part of the paper conclusions are drawn and changes in this matter are proposed. The first chapter of this thesis focuses on the characteristics of the models of minor’s responsibility and describes two existing systems of proceedings with the minors, namely the one-way and two-pronged. In this part of the paper, the author refers to the legal regulations from the Federal Republic of Germany, England and Wales. Furthermore, a details desorption of models, rules, and possible solutions towards the minors have been presented. In the second chapter, the author of this thesis focuses on the Polish legal provisions in the criminal responsibility of minors. The importance of the role of article 10 of the Penal Code, which gives basis for the rules of minor’s responsibility and the exceptions from it, is stressed. Moreover, the possible problems with the actions towards the minor based on this article have been assessed. The third chapter of this paper focuses on the legal regulation towards minors, namely the article Act on Juvenile Delinquency Proceedings. The paper focuses especially on the subjective scope of this article, and on the basis for the initiation of the proceedings. Moreover, the problems of the crucial directive for proceedings with minors and prevention measures combating criminality and demoralization of minors have been explained and assessed. The last chapter of this thesis presents a summary of the Polish model of proceedings with minors and its comparison to models valid in other countries, previously described. Furthermore, the author of this thesis presented discussion regarding the effectiveness of the solutions proposed by the Polish model and proposed changed, which could increase the effectiveness and improve the overall system. In particular the focus has been assigned to the changes seen in project of the new act towards the proceedings with minors.