Urban Legends as Contemporary Myths. The Structural Analysis of Selected Polish Urban Legends from the 20th and 21st centuries

Celem prezentowanej pracy jest wyznaczenie obszaru kultury współczesnej, w którym można by rozpocząć poszukiwanie współczesnych mitów. Zostanie on zawężony do narracji potocznych. Zawarte w części teoretycznej refleksje na temat struktury umysłu w odniesieniu do myślenia mitologicznego prowadzą do konkluzji, iż stanowi ono naturalny i podstawowy sposób funkcjonowania umysłowości ludzkiej. Na potrzeby pracy zostanie wypracowana robocza definicja mitu, koncentrująca się na jego funkcji i odnosząca się do psychologicznej teorii domknięcia poznawczego.Jako przykładowy gatunek tekstów kultury potocznej wybrano legendy miejskie. Szczegółowy opis tej kategorii tekstów pozwala na wyróżnienie cech dystynktywnych gatunku. Zostanie on następnie zestawiony z wypracowaną wcześniej definicją, co umożliwi porównanie sposobu realizowania konkretnych cech mitu.W dalszej części pracy przeprowadzana jest analiza strukturalna wybranych wątków polskich legend miejskich z XX i XXI w. Jej celem jest dotarcie do struktur głębokich omawianych tekstów oraz rekonstrukcja fragmentu potocznego modelu rzeczywistości, do którego się odnoszą. Analizowany materiał pochodzi z kilku zbiorów legend miejskich, publikacji prasowych oraz źródeł internetowych.Praca ta sugeruje, że główną funkcją zarówno mitów, jak i legend miejskich jest zaspokojenie potrzeby poznawczego domknięcia. Wniosek ten, jak również przedstawione porównanie legendy miejskiej i mitu, pozwala na stwierdzenie, iż legendy miejskie mogą być traktowane jako współczesne mity.

The aim of this paper is to outline an area of contemporary culture in which it is possible to find contemporary myths. The area will be narrowed to naïve narratives. The thought on the structure of the mind as related to mythical thought is expressed in the theoretical part. It leads to conclusion that this way of thinking is a natural and fundamental means of human mental functioning. In order to do so a working definition of myth will be proposed, focusing on the function of myth and related to the theory of cognitive closure.Urban legends were distinguished as a model for popular culture texts. Meticulous characteristics of these texts will allow to single out distinctive traits of the genre. Subsequently it will be compared with the definition previously given in order to analyse the performance of particular traits of myth.The structural analysis of selected motifs of Polish urban legends from the 20th and 21st centuries will be conducted. Its aim is to reach the deep structure of the said texts and to reconstruct the part of the naïve intuitive model of reality they refer to. The analysed material was taken from collections of urban legends, press releases, and Internet sources.It is suggested that the main function of both myths and urban legends is to meet the need for cognitive closure. The conclusion as well as the comparison of myth and urban legend allow to claim that urban legends can be perceived as contemporary myths.