Simple view
Full metadata view
Authors
Statistics
Odmieniona : wizerunek Marii Komornickiej z perspektywy (auto)biografikcji
Changed : the image of Maria Komornicka from the perspective of (auto)biografiction
(auto)biografikcja
tożsamość płciowa
wizerunek kulturowy
Maria Komornicka
Piotr Odmieniec Włast
Izabela Filipiak
Brygida Helbig
Magdalena Łazarkiewicz
Tadeusz Różewicz
(auto)biografiction
gender identity
cultural image
Maria Komornicka
Piotr Odmieniec Włast
Izabela Filipiak
Brygida Helbig
Magdalena Łazarkiewicz
Tadeusz Różewicz
Bibliogr. s. 217-252. Publikacja została sfinansowana ze środków programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” w Uniwersytecie Jagiellońskim (Moduł Visibility and Mobility)
Studia nad odmiennością szat kulturowych Marii Komornickiej wyrosły z koncepcji (auto)biografikcji w ujęciu Stephena Reynoldsa i Maxa Saundersa. Za przedmiot zainteresowania posłużył przybrany na stałe przez poetkę w lipcową noc 1907 roku strój "Odmieńca", którego niejednoznaczność inspiruje do szeregu rozmaitych odczytań. Przejęcie przez Komornicką ubioru przypisanego wówczas społecznie i kulturowo mężczyźnie (pali w kominku kobiece suknie, przywdziewa męską odzież i obwołuje się wcieleniem przodka Piotra Własta, nadając sobie męskie imię i przydomek Odmieniec) to w gruncie rzeczy ucieczka w kreację ludzką w ogóle. Stąd też wywodzą się wszelkie "odkształcenia" formy w jej okryciu: od androgyne do anioła (jako najdoskonalszego uosobienia androgyne), a następnie do dziecka (jako istoty apłciowej). W każdym z dzieł poddanych analizie porównawczej - sztuce teatralnej "Białe małżeństwo" Tadeusza Różewicza (1973), filmie "Białe małżeństwo" Magdaleny Łazarkiewicz (1992), utworze scenicznym "Księga Em" Izabeli Filipiak (2005) oraz fabularyzowanej biografii "Inna od siebie" / "Inny od siebie samego" Brygidy Helbig (2016) - ujawnia się przy wykorzystaniu badań (auto)biografikcji z jednej strony różnorodność występujących w nich ujęć wizerunków Komornickiej. Z drugiej - wielość dróg wiodących do ich zmodulowanych wersji poprzez poszerzenie przylegającej do nich przestrzeni za pomocą tego, co decyduje o ich rodzajowej nieprzejrzystości, w jakimś sensie przekładającej się na genologiczną zawiłość wrośniętą w materię tekstów. Rozdział pierwszy oscyluje wokół definicji pojęcia (auto)biografikcji, jego genezy, komponentów zaczerpniętych z twórczości Komornickiej/Własta i spoza niej. Ich obecność w materiałach źródłowych decyduje o tym, że można je określić mianem eksperymentów z (życio)pisaniem Marii Komornickiej / Piotra Odmieńca Własta od XIX wieku po teraźniejszość. Rozdział drugi zarysowuje sylwetkę Komornickiej/Własta w świetle jej/jego spuścizny i pamięci ludzi jej/jemu współczesnych. Trzeci stanowi syntetyczny przegląd pod względem krytycznym dotychczasowych ustaleń na temat twórczości autorki "Biesów". Czwarty, który w swej zawartości jest obszerniejszy niż poprzednie, skupia się na wyeksponowaniu podobieństw i rozbieżności w sposobie postrzegania ostatecznie nieokreślonej przez poetkę kreacji "Odmieńca".
Studies on the diversity of Maria Komornicka's cultural attire grew out of the concept of (auto)biografiction in the approach of Stephen Reynolds and Max Saunders. The subject of interest was the "Changeling" attire permanently adopted by the poet on a July night in 1907, the ambiguity of which inspire several different interpretations. Komornicka's adoption of attire that was socially and culturally assigned to men at that time (she burns women's dresses, dons men's clothing and proclaims herself the incarnation of Piotr Włast's descendant, giving herself a male name and the nickname "Changeling") is in fact an escape into human creation in general. This is where all the "deformations" of form in her attire originate from: from androgyne to an angel (as the most perfect embodiment of androgyne), and then to a child (as an asexual being). In each of the works submitted to comparative analysis - the theatre play "White Marriage" by Tadeusz Różewicz (1973), the film "White Marriage" by Magdalena Łazarkiewicz (1992), the stage work "Book of Em" by Izabela Filipiak (2005), and the fictionalized biography "Different from Myself" by Brygida Helbig (2016) - the use of (auto)biografiction research reveals, on the one hand, the diversity of the representations of Komornicka that appear in them. On the other hand, the multiplicity of paths leading to their modulated versions by expanding the space adjacent to it through what determines their generic opacity, in a sense translating into the genological intricacy embedded in the matter of the texts. The first chapter revolves around the definition of the concept of (auto)biografiction, its genesis, components taken from Komornicka/Włast's work and beyond. Their presence in the source materials determines that they can be described as experiments with the (life)writing of Maria Komornicka / Piotr Odmieniec Włast from the 19th century to the present. The second chapter outlines the figure of Komornicka/Włast in the light of her/his legacy and the memory of her/ his contemporaries. The third chapter is a synthetic review of the previous findings on the works of the author of "The Devils" from a critical perspective. The fourth chapter, which is more extensive in its content than the previous ones, focuses on exposing the similarities and discrepancies in the way the poet perceives the ultimately undefined creation of the "Changeling".
dc.abstract.en | Studies on the diversity of Maria Komornicka's cultural attire grew out of the concept of (auto)biografiction in the approach of Stephen Reynolds and Max Saunders. The subject of interest was the "Changeling" attire permanently adopted by the poet on a July night in 1907, the ambiguity of which inspire several different interpretations. Komornicka's adoption of attire that was socially and culturally assigned to men at that time (she burns women's dresses, dons men's clothing and proclaims herself the incarnation of Piotr Włast's descendant, giving herself a male name and the nickname "Changeling") is in fact an escape into human creation in general. This is where all the "deformations" of form in her attire originate from: from androgyne to an angel (as the most perfect embodiment of androgyne), and then to a child (as an asexual being). In each of the works submitted to comparative analysis - the theatre play "White Marriage" by Tadeusz Różewicz (1973), the film "White Marriage" by Magdalena Łazarkiewicz (1992), the stage work "Book of Em" by Izabela Filipiak (2005), and the fictionalized biography "Different from Myself" by Brygida Helbig (2016) - the use of (auto)biografiction research reveals, on the one hand, the diversity of the representations of Komornicka that appear in them. On the other hand, the multiplicity of paths leading to their modulated versions by expanding the space adjacent to it through what determines their generic opacity, in a sense translating into the genological intricacy embedded in the matter of the texts. The first chapter revolves around the definition of the concept of (auto)biografiction, its genesis, components taken from Komornicka/Włast's work and beyond. Their presence in the source materials determines that they can be described as experiments with the (life)writing of Maria Komornicka / Piotr Odmieniec Włast from the 19th century to the present. The second chapter outlines the figure of Komornicka/Włast in the light of her/his legacy and the memory of her/ his contemporaries. The third chapter is a synthetic review of the previous findings on the works of the author of "The Devils" from a critical perspective. The fourth chapter, which is more extensive in its content than the previous ones, focuses on exposing the similarities and discrepancies in the way the poet perceives the ultimately undefined creation of the "Changeling". | |
dc.abstract.pl | Studia nad odmiennością szat kulturowych Marii Komornickiej wyrosły z koncepcji (auto)biografikcji w ujęciu Stephena Reynoldsa i Maxa Saundersa. Za przedmiot zainteresowania posłużył przybrany na stałe przez poetkę w lipcową noc 1907 roku strój "Odmieńca", którego niejednoznaczność inspiruje do szeregu rozmaitych odczytań. Przejęcie przez Komornicką ubioru przypisanego wówczas społecznie i kulturowo mężczyźnie (pali w kominku kobiece suknie, przywdziewa męską odzież i obwołuje się wcieleniem przodka Piotra Własta, nadając sobie męskie imię i przydomek Odmieniec) to w gruncie rzeczy ucieczka w kreację ludzką w ogóle. Stąd też wywodzą się wszelkie "odkształcenia" formy w jej okryciu: od androgyne do anioła (jako najdoskonalszego uosobienia androgyne), a następnie do dziecka (jako istoty apłciowej). W każdym z dzieł poddanych analizie porównawczej - sztuce teatralnej "Białe małżeństwo" Tadeusza Różewicza (1973), filmie "Białe małżeństwo" Magdaleny Łazarkiewicz (1992), utworze scenicznym "Księga Em" Izabeli Filipiak (2005) oraz fabularyzowanej biografii "Inna od siebie" / "Inny od siebie samego" Brygidy Helbig (2016) - ujawnia się przy wykorzystaniu badań (auto)biografikcji z jednej strony różnorodność występujących w nich ujęć wizerunków Komornickiej. Z drugiej - wielość dróg wiodących do ich zmodulowanych wersji poprzez poszerzenie przylegającej do nich przestrzeni za pomocą tego, co decyduje o ich rodzajowej nieprzejrzystości, w jakimś sensie przekładającej się na genologiczną zawiłość wrośniętą w materię tekstów. Rozdział pierwszy oscyluje wokół definicji pojęcia (auto)biografikcji, jego genezy, komponentów zaczerpniętych z twórczości Komornickiej/Własta i spoza niej. Ich obecność w materiałach źródłowych decyduje o tym, że można je określić mianem eksperymentów z (życio)pisaniem Marii Komornickiej / Piotra Odmieńca Własta od XIX wieku po teraźniejszość. Rozdział drugi zarysowuje sylwetkę Komornickiej/Własta w świetle jej/jego spuścizny i pamięci ludzi jej/jemu współczesnych. Trzeci stanowi syntetyczny przegląd pod względem krytycznym dotychczasowych ustaleń na temat twórczości autorki "Biesów". Czwarty, który w swej zawartości jest obszerniejszy niż poprzednie, skupia się na wyeksponowaniu podobieństw i rozbieżności w sposobie postrzegania ostatecznie nieokreślonej przez poetkę kreacji "Odmieńca". | |
dc.affiliation | Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych | |
dc.contributor.author | Krawczyk, Wiktoria - 416315 | |
dc.date.accessioned | 2025-07-15T08:16:31Z | |
dc.date.available | 2025-07-15T08:16:31Z | |
dc.date.createdat | 2025-07-07T11:53:48Z | en |
dc.date.issued | 2025 | |
dc.date.openaccess | 0 | |
dc.description.accesstime | w momencie opublikowania | |
dc.description.additional | Bibliogr. s. 217-252. Publikacja została sfinansowana ze środków programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” w Uniwersytecie Jagiellońskim (Moduł Visibility and Mobility) | |
dc.description.physical | 270 | |
dc.description.sponsorshipidub | idub_yes | |
dc.description.version | ostateczna wersja wydawcy | |
dc.identifier.doi | 10.12797/9788383682792 | |
dc.identifier.isbn | 978-83-8368-279-2 | |
dc.identifier.project | DRC AI | |
dc.identifier.uri | https://ruj.uj.edu.pl/handle/item/557316 | |
dc.language | pol | |
dc.place | Kraków | |
dc.publisher | Księgarnia Akademicka | |
dc.publisher.ministerial | Księgarnia Akademicka | |
dc.rights | Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa | |
dc.rights.licence | CC-BY-NC-ND | |
dc.rights.simpleview | Wolny dostęp | |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl | |
dc.share.type | inne | |
dc.subject.en | (auto)biografiction | |
dc.subject.en | gender identity | |
dc.subject.en | cultural image | |
dc.subject.en | Maria Komornicka | |
dc.subject.en | Piotr Odmieniec Włast | |
dc.subject.en | Izabela Filipiak | |
dc.subject.en | Brygida Helbig | |
dc.subject.en | Magdalena Łazarkiewicz | |
dc.subject.en | Tadeusz Różewicz | |
dc.subject.pl | (auto)biografikcja | |
dc.subject.pl | tożsamość płciowa | |
dc.subject.pl | wizerunek kulturowy | |
dc.subject.pl | Maria Komornicka | |
dc.subject.pl | Piotr Odmieniec Włast | |
dc.subject.pl | Izabela Filipiak | |
dc.subject.pl | Brygida Helbig | |
dc.subject.pl | Magdalena Łazarkiewicz | |
dc.subject.pl | Tadeusz Różewicz | |
dc.subtype | Monography | |
dc.title | Odmieniona : wizerunek Marii Komornickiej z perspektywy (auto)biografikcji | |
dc.title.alternative | Changed : the image of Maria Komornicka from the perspective of (auto)biografiction | |
dc.type | Book | |
dspace.entity.type | Publication | en |