Changes in the quality of life of patients after lower limb amputation

Wstęp: Pomimo znacznego rozwoju medycyny amputacje kończyn dolnych są wciąż wykonywane. Najbardziej powszechne ich przyczyny to - uraz lub zaawansowana choroba podstawowa, taka jak miażdżyca czy choroba nowotworowa. Jednym z powikłań amputacji są bóle fantomowe, których patomechanizm nie jest do końca poznany, w związku z czym nadal trwają poszukiwania metod skutecznego leczenia. Amputacja jest zabiegiem, który znacząco wpływa na wszystkie sfery życia chorego. Zrozumienie aspektów przyczyniających się do pogorszenia stanu życia może usprawnić wieloaspektową opiekę pacjenta i dzięki temu znacząco poprawić jakość życia.Cel pracy: Celem prowadzonych badań było wykazanie związku jakości życia chorych po amputacji kończyny dolnej z nasileniem i częstością występowania bólu fantomowego, poziomem amputacji, posiadaniem oraz komfortem eksploatacji protezy, życiem zawodowym oraz zmiennymi demograficznymi.Materiał i metody: Zbadano grupę 41 pacjentów po zabiegu amputacji kończyny dolnej. Chorzy wypełniali Kwestionariusz do oceny wrażeń fantomowych po amputacji kończyn oraz WHOQOL-BREF stacjonarnie oraz zdalnie.Wyniki: Analiza statystyczna wykazała pejoratywny wpływ zmiany aktywności zawodowej w wyniku amputacji na sferę środowiskową jakości życia - m.in sytuację finansową, bezpieczeństwo psychiczne i fizyczne. Z badań wynika, iż posiadanie protezy podwyższa jakość życia w sferze somatycznej, tj. czynności dnia codziennego, wydolność, zdolność do pracy. Stwierdzono wyższą jakość życia w sferze socjalnej (relacje, wsparcie społeczne) u osób młodszych. Wykazano wyższą jakość życia w sferze somatycznej u kobiet oraz osób z wykształceniem średnim i wyższym.Wnioski: Zmiana aktywności zawodowej, posiadanie protezy, wiek, płeć i wykształcenie mają wpływ na wybrane sfery jakości życia. Należy więc poświęcić szczególną uwagę tym aspektom podczas wielowymiarowej opieki nad pacjentem po amputacji kończyny dolnej.

Introduction: Despite significant medical development, lower limb amputations are still performed. The most common causes are trauma or advanced underlying disease such as atherosclerosis or cancer. One of the complications of amputation is phantom pain, the pathomechanism of which is not fully understood, and therefore the search for effective treatment methods is still ongoing. Amputation is a procedure that significantly affects all spheres of the patient's life. Understanding the aspects contributing to the deterioration of the condition of life can improve multi-faceted patient care and thus significantly improve the quality of life.Aim of the study: The aim of the research was to demonstrate the relationship between the quality of life of patients after lower limb amputation and the intensity and frequency of phantom pain, the level of amputation, the possession and the comfort of using the prosthesis, professional life and demographic variables.Material and methods: A group of 41 patients after lower limb amputation was examined. Patients completed the Questionnaire for the assessment of phantom sensations after limb amputation and the WHOQOL-BREF stationary and online.Results: Statistical analysis showed a pejorative impact of changes in professional activity as a result of amputation on the environmental sphere of the quality of life - including financial situation or mental and physical security. Research shows that having a prosthesis increases the quality of life in the somatic sphere, i.e. everyday activities, endurance and ability to work. A higher quality of life in the social sphere (relationships, social support) was found in younger people. A higher quality of life in the somatic sphere has been demonstrated in women as well as in people with secondary and higher education.Conclusions: Changing professional activity, having a prosthesis, age, gender and education have an impact on selected areas of the quality of life. Therefore, special attention should be paid to these aspects in the multidimensional care of a patient after lower limb amputation.