Exposer of the great crimes - Włodzimierz Odojewski

Przedmiotem mojej pracy są wybrane zagadnienia twórczości Włodzimierza Odojewskiego. Skupiam się na kwestii zasadniczej jego prozy, a mianowicie na trudnych relacjach pomiędzy Polską a Ukrainą w czasach II wojny światowej, źródłach wzajemnych antagonizmów między tymi dwoma narodami oraz nagłej fali nienawiści, która w 1943 roku zebrała krwawy plon na Kresach Wschodnich. Życie osobiste Odojewskiego znacząco wpłynęło na jego twórczość. Podole i Wołyń były miejscem wakacyjnych eskapad autora Oksany, stąd w czasie, gdy na tych ziemiach toczyły się bratobójcze walki, znalazł się on w samym centrum wojennej pożogi. Od tego momentu, temat podolskiej rzezi staje się jego obsesją i raną, którą będzie starał się leczyć pisaniem. Za najważniejsze dzieło Odojewskiego uważa się bezspornie cykl podolski, przede wszystkim zaś powieść centralną cyklu: Zasypie wszystko, zawieje… Właśnie w tym utworze pojawi się w pełni zarysowana problematyka kresowa a kunszt artystyczny autora Zmierzchu świata objawi się z całą mocą. W rozdziale pierwszym chciałabym przyjrzeć się inspiracją twórczości Odojewskiego oraz literackim źródłom, do których pisarz nawiązywał. Poza tym poruszam kwestie fundamentalne dla jego twórczości, a mianowicie stosunek do historii oraz specyfikę spojrzenia na rzeczywistość kresową. W rozdziale drugim poruszam zaś problemy, które do tej pory rzadko pojawiały się w opracowaniach krytycznoliterackich, a mianowicie: sposób ukazania wątku katyńskiego w prozie Odojewskiego oraz przemiany w postrzeganiu zbrodni sowieckiej, dające się zauważyć w kontekście całej jego twórczości. Pokazuje jak pisarz demaskuje wielką mistyfikację urządzoną przez Stalina po drugiej wojnie światowej oraz to, jak delikatna jest granica między fikcją literacką a prawdą historyczną w prozie poruszającej trudną i dramatyczną tematykę. Swoje spostrzeżenia opieram na analizie wybranych fragmentów cyklu podolskiego, opowiadaniach: Ku Dunzynańskiemu Wzgórzu idzie las, Pod murem oraz powieści Katyń. Milczący niepokonani. Rozdział trzeci dotyczy przede wszystkim procesu demitologizacji Kresów Wschodnich dokonującego się na kartach powieści Odojewskiego oraz sposobu ukazania pożogi wojennej 1943 roku w cyklu podolskim i w wybranych opowiadaniach pisarza. Poza tym rozważam, jaką rolę odgrywa pamięć w prozie autora Wyspy ocalenia – czy przeszłość jest błogosławieństwem dla bohaterów Odojewskiego, czy może wręcz przeciwnie¬ – przekleństwem ich życia? W tym rozdziale omawiam najważniejsze zagadnienia poruszone w ostatniej powieści Odojewskiego, to znaczy w Oksanie.

The subject of my work are selected works Wlodzimierz Odojewski issues. I focus on the difficult relations between the Polish and Ukraine during World War II, the sources of mutual antagonism between the two nations.Personal life Odojewski significantly influenced of his work. The most important work is considered conclusively Odojewski Podolia cycle, and especially the central novel cycle ,,Zasypie wszystko, zawieje..."In the first chapter I would like to look at the inspiration and creativity of Odojewski literary, sources to which the writer alluded.In chapter two, moving the problems that have until now rarely appeared in studies of criticism, namely, a year post Odojewski massacre in prose. Shows how a great writer exposes the hoax arranged by Stalin after World War II, and how delicate is the boundary between fiction and historical truth in prose moving difficult and dramatic themes.The third chapter focuses on the process demythologization eastern borderlands. Besides, considering the role memory plays in Odojewski prose. In this chapter I also discuss the main issues raised in the last novel Odojewski, that is, Oksana.