The tacit settlement of a case in an administrative proceeding

Ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw została wprowadzona do kodeksowej regulacji ogólnego postępowania administracyjnego nowa instytucja procesowa, nazwana milczącym załatwieniem sprawy. Celem niniejszej pracy jest kompleksowe przedstawienie tej instytucji oraz problemów, jakie pojawiły się w związku z nią od czasu jej wprowadzenia. Ze względu na występujące w doktrynie i orzecznictwie wątpliwości interpretacyjne w mojej pracy został szczegółowo omówiony zakres stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego o milczącym załatwieniu sprawy. Przedstawiono również wnioski podsumowujące rozważania doktryny i orzecznictwa w odniesieniu do zagadnienia zakresu stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego o milczącym załatwieniu sprawy. Rozdział pierwszy poświęcono omówieniu konstrukcji prawnej milczenia administracyjnego. W rozdziale tym zawarto definicję milczenia administracyjnego i klasyfikację tej instytucji prezentowaną w literaturze przedmiotu. W dalszej części rozdziału przedstawiono charakterystykę milczącego załatwienia sprawy, przesłanki zastosowania mechanizmu tej instytucji, jej formy (milczące zakończenie postępowania i milcząca zgoda) oraz etapy postępowania administracyjnego w sprawach załatwianych milcząco. W rozdziale drugim opisano zasadniczy problem pojawiający się w związku z milczącym załatwieniem sprawy, dotyczący zakresu stosowania rozdziału 8a działu II Kodeksu postępowania administracyjnego. Przedstawiono różne poglądy przedstawicieli doktryny, w których podjęto próbę sprecyzowania czy instytucję milczącego załatwienia sprawy należy (można) stosować do występujących przed 1 czerwca 2017 r. w prawie materialnym regulacji milczącego załatwienia sprawy czy też regulacja ta będzie miała zastosowanie wyłącznie po 1 czerwca 2017 r., gdy prawodawca wyraźnie zdecyduje o jej stosowaniu w danej kategorii spraw. Następnie omówiono przypadki, w których prawodawca zdecydował się na wyłączenie expressis verbis stosowania instytucji milczącego załatwienia sprawy. W końcowej części rozdziału zostało przedstawione orzecznictwo sądów administracyjnych w przedmiocie stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego o milczącym załatwieniu sprawy. W rozdziale trzecim zdefiniowano dzień milczącego załatwienia sprawy oraz omówiono instytucję zawiadomienia o braku sprzeciwu, z uwzględnieniem przesłanek jej zastosowania i skutków prawnych wywołanych przez tą instytucję. Rozdział czwarty poświęcono adnotacji o milczącym załatwieniu sprawy. Została w nim przedstawiona istota i elementy struktury adnotacji oraz funkcje tej instytucji. W rozdziale piątym została przedstawiona istotna dla milczącego załatwienia sprawy instytucja zaświadczenia, która certyfikuje dokonane w tym trybie rozstrzygnięcia. W poszczególnych podrozdziałach omówiono zagadnienie formy zaświadczenia, elementów jego struktury oraz sposobu weryfikacji postanowienia o zaświadczeniu o milczącym załatwieniu sprawy lub o odmowie wydania takiego zaświadczenia. Ostatni rozdział poświęcono przedstawieniu sposobu weryfikacji prawidłowości rozstrzygnięć ukształtowanych w sposób milczący. Podkreślono, że weryfikacja ta może nastąpić wyłącznie w tzw. nadzwyczajnych trybach postępowania. W dalszej części rozdziału opisano szczegółowo poszczególne tryby weryfikacji, tj. wznowienie postępowania, zmianę decyzji ostatecznej, stwierdzenie nieważności decyzji oraz uchylenie lub zmianę decyzji ministra.

The Act of 7th April 2017 amending the act – Code of Administrative Proceeding and other acts – introduced into the general regulation of administrative proceeding a new institution called tacit settlement of a case. The aim of this paper is a complex presentation of this institution and the problems which have been observed since its introduction. As a result of the interpreting doubts within the doctrine and judicial decisions the paper presents in a detailed manner the scope of applying the regulations of Code of Administrative Proceeding with regard the tacit settlement of a case. It also presents the conclusions which summarise the reflections on the doctrine and judicial decisions with regard to the scope of application of the regulations of Code of Administrative Proceeding concerning the tacit settlement of a case. The first chapter describes the jurisprudential construction of the tacit settlement of a case. It includes the definition of the tacit settlement of a case and the classification of this institution as it is described in the literature on the subject. The remaining part of the chapter characterises the tacit settlement of a case, prerequisites for applying this mechanism, its forms (tacit conclusion of a proceeding andtacit approval) and the stages of the administrative proceeding in the cases settled tacitly. The second chapter deals with the fundamental problem which results from applying the tacit settlement of a case and concerns the scope of applying chapter 8a part II of Code of Administrative Proceeding. It presents various views of the doctrine representatives aimed at clarifying whether the institution of the tacit settlement of a case should (may) be applied for the regulation of the tacit settlement of a case which were included in the substantive law before 1st January 2017 or whether this regulation will be applicable after 1st January 2017 exclusively, when the legislator will clearly decide to apply it for a certain category of cases. This part of the chapter is followed by presentation of the cases when the legislator decided to exclude applying the tacit settlement of a case expressis verbis. The final part of the chapter contains judicial decisions of administrative courts regarding application of Code of Administrative Proceeding regulations concerning the tacit settlement of a case. The third chapter defines the day of the tacit settlement of a case and describes the institution of the notification on the lack of objection, including prerequisites for its application and the legal consequences resulting from it. The fourth chapter discusses the tacit settlement of a case annotation. It also includes the gist and structural elements of the annotation as well as its functions. The fifth chapter presents a significant element of the tacit settlement of a case – a certificate which confirms the decisions which have been made tacitly. The subchapters discuss the form of the certificate, its structural elements and the method of verifying the decision to issue a certificate of the tacit settlement of a case or the refusal to issue such a certificate. The last chapter is devoted to the methods of verifying the validity of the decisions made tacitly. It has been stressed that such a verification may be ordered only in so called extraordinary procedures.The remaining part of the chapter describes in detail the forms of verification i.e. resuming the proceeding, changing the final decision, declaration of the invalidity of the decision, reversing or changing the decision of the minister.