The U.S. toward the power succession in Yugoslavia in 1978-1980 : documentary study

Przypisy. Publ. rec. Strona wydawcy: https://www.wuj.pl

Artykuł koncentruje się na rzadko występującej aktywności państwa (w tym wypadku USA z prezydentem J. Carterem) polegającej na monitorowaniu choroby i nadchodzącej śmierci przywódcy innego państwa (marszałka J.B. Tito) i sukcesji władzy. Jugosławia od 1948 roku zajmowała szczególne miejsce w amerykańskiej polityce. Zawdzięczała to osiągnięciu niezależności od ZSRR w polityce międzynarodowej, pomimo że polityka państw niezaangażowanych, którym przewodził prezydent Jugosławii Josip Broz Tito nie zawsze odpowiadała USA. W czasie prezydentury Cartera miało miejsce szereg rozmów oraz wizyt na najwyższych szczeblach, a dokumenty przygotowawcze do nich oraz zapisy ich przebiegu odzwierciedlały stanowisko USA i ich interesy w polityce wobec Jugosławii. W czasie kontaktów dyplomatycznych Amerykanie zawsze potwierdzali, że celem ich polityki jest utrzymanie: "Yugoslavia's independence, political unity and territorial integrity". Wypowiedzi i dokumenty najważniejszych polityków USA i dyplomatów zamieszczone w tomie FRUS 1977 - 1980, Vol. XX, Eastern Europe, 1977 - 1980 są głównym materiałem poddanym tu analizie. Gdy zmarł Tito i pogrzeb zorganizowano 8 maja 1980 z udziałem wielu wybitnych osobistości z całego świata, USA reprezentował wiceprezydent W. Mondale, gdyż Carter chciał uniknąć spotkania z L. Breżniewem z powodu agresji radzieckiej przeciw Afganistanowi w grudniu 1979 r. Odwiedził natomiast Jugosławię 24 i 25 czerwca 1980 roku wyrażając szacunek do zmarłego i deklarując pełne poparcie dla Jugosławii. Było to o tyle ważne, że sytuacja na świecie była niespokojna. Irak dokonał agresji przeciw Iranowi 22 września 1980 roku, a w grudniu pojawiły się informacje o możliwej agresji ZSRR przeciw Polsce.

The article concentrates on the rare activity of a state (in this case the U.S. with president Carter), concerning monitoring the illness and impending death of another state's leader (marshal J.B. Tito), and the succession of power. Since 1948, Yugoslavia has held a particular place in the U.S. policy due to achieving independence from the USSR in international politics. Nevertheless, the Non-Alignment Movement, which was led by the Yugoslavian president Josip Broz Tito, did not always suit the U.S. During the Carter presidency, there has been a number of talks and high-ranking visits, and the preparatory, as well as meeting documents, reflected the U.S. position and their interests in policy towards Yugoslavia. During the diplomatic contacts, Americans have always been confirming that the aim of their policy is Yugoslavia's independence, political unity, and territorial integrity. Statements and documents of the most important U.S. politicians and diplomats in the in FRUS volume 1977-1980, vol. XX, Eastern Europe, 1977-1980 constitute the main analytical material in this article. After Tito's death, several significant people from all over the world were present at his funeral on 8 May 1980. The U.S. was represented by the vice president W. Mondale as Carter wanted to avoid meeting L. Brezhnev due to the soviet aggression on Afghanistan in December 1979. Instead, Carter visited Yugoslavia 24 and 25 June 1980. During that trip the president reaffirmed the respect for Tito and his support for the country. The significance of that event was additionally highlighted by the growing uncertainty in the world - while Iraq invaded Iran 22 September 1980, in December further information appeared about the possible Soviet aggression against Poland.