The ePaństwo Foundation activity as a new form of civil control

W niniejszej pracy omówiona została nowa forma kontroli obywatelskiej na przykładzie działań Fundacji ePaństwo. Początkowo analizowane koncepcje społeczeństwa komunikacyjnego Jurgena Habermasa oraz społeczeństwa sieci Manuela Castellsa zostały poddane syntezie, czego efektem jest pojęcie interaktywnego społeczeństwa obywatelskiego wykorzystywane w dalszej części pracy. Przedstawiono definicje kontroli społecznej i kontroli obywatelskiej podkreślając różnice między nimi. Wykazane rodzaje i funkcje pozwoliły opisać potencjalny wpływ kontroli obywatelskiej na relację między jednostkami jak i między jednostkami a państwem. W dalszej części pracy przeanalizowano podstawy prawne dostępu do informacji publicznej będącej fundamentem kontroli obywatelskiej. Zastosowanie tego prawa w praktyce zobrazowano poprzez zaprezentowanie organizacji strażniczej, której główną funkcją jest realizacja postulatu jawności i obywatelskiego nadzoru. Organizacje tego typu zostały scharakteryzowane ze względu na ich rodzaj, zadania oraz problemy wynikłe z prowadzenia swojej działalności. Ze uwagi na specyfikę swojej aktywności jako przykładową organizację strażniczą wybrano Fundację ePaństwo. Opisanie jej profilu, wykonywanych czynności oraz flagowego projektu jakim jest Sejmometr dało możliwość zademonstrowania nowej formy kontroli obywatelskiej oraz możliwości jakie daje interaktywna forma współpracy.

In this thesis a new form of civil control was presented with ePaństwo Foundation activity as an example. At the beginning the concept of communication society by Jurgen Habermas and the concept of network society by Manuel Castells were analyzed and synthesised to the concept of interactive civil society. The definitions of civil control and social control were described and differences were emphasized. Presented types and functions were useful in describing potential influence of civil control on relations between citizens and between citizens and the state. In the next step law basis on access to public information were analyzed. Practical use of this law was presented by describing watchdog organizations. As an example of such an organization ePaństwo Foundation was chosen. Activity of this foundation, its profile and their projects, especially Sejmometr, helped to prove that the new form of civil control exists and it has a great potential in interactive cooperation.