Three faces of anarchism

Podstawowym celem niniejszej pracy było ukazanie różnorodności anarchizmu z uwzględnieniem specyfiki tego ruchu w Rosji. Pierwsza część pracy została poświęcona Pierre-Josephowi Proudhonowi, aby czytelnik mógł zobaczyć, jakie były podstawowe założenia anarchizmu u początków jego powstawania. Jak wykazano w pracy sposobem, w jaki ojciec anarchizmu próbował rozwiązać palące problemy XIX wieku była ekonomia. To zmianą systemu gospodarczego rozpoczynała się droga do wolności, której celem była zmiana postrzegania jednostki w społeczeństwie i zmiana jej zachowań. Ponadto przedstawiono wizję świata porewolucyjnego, jaką roztacza Francuz – nie ma w niej miejsca na schematy, na nowe systemy, gdyż próba zamknięcia w ramy różnorodnej rzeczywistości, na którą składa się wielość przesłanek tj. różnorodność zachowań ludzkich groziłaby powstaniem nowej dyktatury, a więc kolejnych ograniczeń wolności. W dalszej części pracy przedstawiono sylwetkę jednego z najwybitniejszych rosyjskich filozofów politycznych - anachokolektywisty Michaiła Bakunina. Rosjanin jest twórczym kontynuatorem myśli Proudhona, który w swoich pracach obszernie opisuje trudności współczesnego mu świata, rozbudowując analizę na wieki przeszłe. Bakunin w swojej twórczości stara się udowodnić, że człowiek jest z natury dobry, a przyczyną wszelkiego zła jest narzucone nań państwo i religia, które wypaczają naturalną moralność człowieka prowokując, a często zmuszając go do postępowania nagannie. Zniesienie obu tych instytucji pozwoliłoby na powrót do prawdziwej natury człowieka. Bakuninowska wizja rzeczywistości porewolucyjnej opiera się na wolności każdego człowieka do samostanowienia - każda jednostka wybiera, z kim chce współpracować i jak ta współpraca ma wyglądać, dzięki czemu samoczynnie powstają grupy, które współpracować będą z innymi grupami. Takim sposobem powstanie oddolna inicjatywa, najpierw europejska, później obejmująca cały świat, jaką będą Stany Zjednoczone, czyli federacja łącząca w sobie wolne jednostki i grupy.Ostatnim opisywanym w pracy myślicielem był, przez wielu zapomniany, Georgij Czulkow reprezentujący mistyczny anarchizm. Idea ta, jak pokazano, w sposób znaczy różni się od dwóch poprzednich. Jej założeniem jest ciągły bunt i ciągła walka z wszystkim, co ustalone, dotyczy to rzeczywistości otaczającej człowieka, jak i wewnętrznej. Bunt ten ma na celu wolność rozumianą jako odkrycie i utwierdzenia istnienia wspólnoty między wszystkim, co istniej, jako prawdę. Myśl Rosjanina opiera się na przekonaniu o wewnętrznej harmonii świata wyrażającej się w muzyce. W tak przedstawionej koncepcji nie istnieje świat porewolucyjny, gdyż walka nigdy się nie kończy, nigdy, bowiem człowiek nie będzie na tyle wolny, aby w pełni odkryć metafizyczną prawdę. Punktem łączącym wszystkie trzy koncepcje jest walka o pełną wolność człowieka. Jednak jak próbowano pokazać w niniejszej pracy tak człowiek, jak i wolność są odmiennie rozumiane przez każdego myśliciela. Ta różnorodność pozwala na głębszy namysł nad współczesnością, ale i nad rolą historii jak i przyszłości, a wielopłaszczyznowość pojęcia "człowiek" i "wolność' pokazuje w innym świetle dzisiejszy polityczno-społeczny dyskurs.

The primary objective of this study was to show the variety of anarchism, taking into account the specific nature of this movement in Russia. The first part was devoted to Pierre-Joseph Proudhon reader to see what were the basic principles of anarchism at the beginning of its creation. As demonstrated in the work of the way in which the father of anarchism tried to solve urgent problems of the nineteenth century was economics. This change in the economic system began the road to freedom, whose aim was to change the perception of the individual in society and change its behavior. In addition, presents the vision of the post-revolutionary, which offers a Frenchman - there is no room for patterns, for new systems, as an attempt to close the framework of the diverse reality, which consists of a multitude of reasons ie. The diversity of human behavior would risk the creation of a new dictatorship, and so further restrictions freedom.In the following paper the silhouette of one of the most prominent Russian political philosophers - Mikhail Bakunin. Russian is a creative continued the thought of Proudhon, who in his works extensively describes the difficulties of his time, expanding the analysis to the past centuries. Bakunin in his work trying to prove that man is inherently good, and the cause of all evil is imposed upon him the state and religion, which distort the natural human morality provoking and often forcing him to conduct blameworthy. The abolition of both institutions would allow for a return to the true nature of man. Bakunin post-revolutionary vision of reality is based on the freedom of every person to self-determination - each individual chooses who wants to work and how this cooperation has to look so self-created groups that will cooperate with other groups. In this way created a grassroots initiative, a European first, later covering the whole world, what will the United States, which is a federation that combines free individuals and groups.The last described in the work of a thinker he was, by many forgotten Georgy Chulkov representing the mystical anarchism. This idea is, as shown in a mean differs from the previous two. Its objective is continuous rebellion and the constant struggle with all that established, this applies to the reality that surrounds man, as well as internal. Rebellion is aimed at freedom, understood as the discovery and bare existence of the community between everything existing, as the truth. Russian idea is based on the conviction that the internal harmony of the world expressed in music. In so presented concept does not exist post-revolutionary world, because the struggle never ends, never, because man is not free enough to fully explore the metaphysical truth.The point that connects all three concepts is the struggle for full freedom of man. However, as an attempt to show in this paper that the man and freedom are understood differently by each thinker. This diversity allows for a deeper reflection on the present, but also on the role of history and the future, and multidimensional concept of 'man' and 'freedom' shows in a different light today's political and social discourse.