Przedmiotem pracy dyplomowej jest umowa o zwolnienie dłużnika z obowiązku świadczenia, o której stanowi art. 392 k.c. Umowa ta zaczęła budzić większe zainteresowanie w Polsce w latach 90. XX w., gdy zaistniała potrzeba przeniesienia na grunt prawa krajowego umów pochodzenia angloamerykańskiego i odnalezienia odpowiedniej instytucji prawnej w ramach przepisów prawa polskiego. Jest to umowa nietypowa, bowiem dotycząca trzech różnych podmiotów będących stronami dwóch różnych stosunków zobowiązaniowych. Powstało wiele poglądów oraz trwa dyskusja na temat interpretacji jej treści, funkcji oraz skutków w sferze prawnej jej stron oraz osób, których w pośredni sposób dotyczy. Podjęta została próba zebrania najważniejszych oraz najciekawszych opracowań oraz przedstawienia wynikających z nich wniosków. W ramach pracy została przedstawiona terminologia oraz podstawowe pojęcia związane z umową o zwolnienie dłużnika z obowiązku świadczenia, jej charakter prawny, treść zobowiązania wszystkich trzech podmiotów (osoby trzeciej, dłużnika i wierzyciela), podobne instytucje prawne oraz zastosowanie w praktyce. Zreferowano i porównano interpretacje związane z poszczególnymi kwestiami dotyczącymi jej treści. Dyskusja na temat umów opisanych w art. 391 – 392 jest daleka od zakończenia. W ramach transakcji fuzji i przejęć (ang. mergers and acquisitions) udzielane są tzw. oświadczenia i zapewnienia (ang. representations and warranties) co do tego, że określony podmiot nie będzie żądał spełnienia świadczenia, które przypominają umowę o zwolnienie dłużnika z obowiązku świadczenia. Transakcje te wywołały zainteresowanie doktryny i orzecznictwa umowami o charakterze gwarancyjnym z udziałem osób trzecich. Rosnące zainteresowanie instytucją umowy o zwolnienie dłużnika z obowiązku świadczenia podyktowane jest poszukiwaniem narzędzia służącego ,,zamortyzowaniu” ryzyka związanego z uczestnictwem w obrocie prawnym.

The subject of this master thesis is the contract on debtor release under article 392 of the Polish Civil Code. The contract on debtor release gained more attention in Poland in the 1990s, as a result of the necessity to incorporate into domestic law contracts of Anglo-American origin. There was the need to find a relevant legal institution under the Polish law. It is an untypical contract, as it involves three different entities that are parties of two different obligations. There are numerous ideas and an ongoing discussion on the interpretation of its substance, function and legal effects for the parties and those who it indirectly applies to. The thesis is an attempt to present the most important and interesting studies and their conclusions. There are the description of the terminology and key concepts related to the contract on debtor release, its legal nature, the substance of the obligation of all three parties (third party, debtor and creditor), similar legal institutions and the use in practice. This thesis also describes and compares views related to the various issues of application and the legal nature of this contract. The discussion about the substance and form of the contracts outlined in articles 391 - 392 of the Polish Civil Code is far from being concluded. In the framework of M&A transactions, so-called representations and warranties are issued to the effect that a specific entity will not claim to make the performance, which resemble the contract on debtor release. The growing interest in the institution of the contract on debtor release is the result of seeking the opportunity to reduce the risk associated with participation in legal transactions.