Vogel read by unism. The composition of space in Debora Vogel's collection of montages "Blooming Spaces" and in the unistic sculptures of Katarzyna Kobro

Celem pracy jest porównanie montaży Debory Vogel ze zbioru „Akacje kwitną” oraz rzeźb unistycznych Katarzyny Kobro. Mimo że między dziełami artystek prawdopodobnie nie zaistniał bezpośredni przepływ idei, to ich teksty teoretyczne wskazują na wspólny obu kobietom sposób postrzegania rzeczywistości przez pryzmat statyki i dynamiki – dwóch sił działających we wszechświecie. Pierwszy rozdział wskazuje na podobieństwo założeń teoretycznych Debory Vogel oraz unizmu w wydaniu Katarzyny Kobro. Mimo że Vogel i Kobro w swojej praktyce twórczej posługują się różnymi systemami semiotycznymi, obie dążą do zbudowania teorii artystycznych, dzięki którym możliwe będzie językowe i przestrzenne tematyzowanie abstrakcji. Drugi rozdział przedstawia podobieństwa w metodzie konstruowania montaży literackich oraz rzeźb abstrakcyjnych. Trzeci rozdział poświęcony jest analizie porównawczej konkretnych montaży Vogel oraz kompozycji przestrzennych Kobro. Rozważane są w nim zagadnienia takie jak: realizacja postulatu statyki i dynamiki w nowoczesnym mieście oraz materializowanie ruchu w przestrzeni. Spoglądanie na montaże Vogel przez soczewkę rzeźb unistycznych Kobro pozwala po pierwsze interpretować montaże jako próbę transpozycji sztuk plastycznych na sztukę słowa, po drugie zaś - naświetlić proces współistnienia sztuki słowa i sztuk plastycznych w pierwszych dekadach XX wieku.

The aim of this thesis is to compare Debora Vogel's montages from the book "Blooming Spaces" and Katarzyna Kobro's unistic sculptures. Although there is no evidence of direct inspiration, analysis of their theoretical works proves, that both women perceive reality in terms of statics and dynamics opposition. The first chapter shows the similarity between the theoretical assumptions of Debora Vogel and the unism of Katarzyna Kobro. Though Vogel and Kobro use different semiotic systems in their creative process, they both aim to build artistic theories, which will allow the linguistic and spatial thematization of abstraction. The second chapter presents similarities in the method of constructing montages and abstract sculptures. The third chapter is devoted to a comparative analysis of Vogel's specific montages and Kobro's spatial compositions. It considers issues such as: the realisation of the postulate of statics and dynamics in the modern city and the materialisation of movement in space. Looking at Vogel's montages through the lens of Kobro's unistic sculptures makes it possible, firstly, to interpret montages as an attempt to transpose the visual arts into the art of the word, and secondly, to illuminate the process of coexistence between the art of the word and the visual arts in the first decades of the 20th century.