Leaf morphology and diversity of fossil conifers from the Upper Triassic strata of the Holy Cross Mountains

W późnym triasie doszło do znacznych zmian ewolucyjnych pośród wielu grup organizmów, między innymi w zapisie kopalnym pojawiają się współczesne rodziny iglastych. Polskie odkrycia z późnego triasu pochodzą głównie z rejonu Górnego Śląska podczas gdy rejon Gór Świętokrzyskich pozostaje słabo zbadany. Wyszyna Rudzka jest nowym stanowiskiem z północno-zachodniego obrzeża Gór Świętokrzyskich zawierającym uwęglone szczątki roślinne. Niniejsza praca zawiera opis morfologii liści znalezionych na tym stanowisku.Próby uwęglonego detrytusu zebrano w odkrywkowej kopalni iłów z dwóch warstw skalnych, co pozwoliło na porównanie najstarszych i najmłodszych osadów z odkrywki. Próby zostały poddane maceracji i wybielaniu, a następnie obserwowane pod mikroskopem świetlnym.Badana tafocenoza niemal w całości składa się z iglastych, choć ich dokładna przynależność systematyczna wymaga dalszych badań. Wyróżniono 4 morfotypy liści, przy czym morfotyp 1 jest zdecydowanie najczęstszym. Wszystkie morfotypy wykazywały przystosowania do suchego klimatu (liście łuskowate, papille osłaniające aparaty szparkowe), co jest zgodne z dotychczasową wiedzą o paleoklimacie Europy w triasie. Ubogi skład taksonomiczny i dominacja iglastych o łuskowatych liściach przypomina Śląskie stanowiska datowane na noryk. Niniejsze badania pokazują, że Wyszyna Rudzka ma duży potencjał do dalszych badań paleontologicznych.

During the Late Triassic, significant evolutionary changes occurred among many groups of organisms, including the appearance of modern conifer families in the fossil record. The discoveries from Late Triassic of Poland come mainly from the Upper Silesian region, while the Holy Cross Mountains region remains poorly studied. Wyszyna Rudzka is a new site from the north-western margin of the Holy Cross Mountains containing plant remains. This paper describes the morphology of the leaves found at this site.Samples of coalified detritus were collected in an open-pit clay mine from two rock layers, allowing comparison between the oldest and youngest open-pit sediments. Coalified detritus samples were macerated, bleached and then observed under a light microscope.The studied taphocenosis is almost entirely composed of conifers although their exact systematic affiliation requires examination of the reproductive organs. Four leaf morphotypes were distinguished, with morphotype 1 being by far the most common. All morphotypes showed adaptations to drought (scale leaves, papillae shielding the sTom:ata), which is consistent with previous knowledge of the paleoclimate of Europe in the Triassic. The poor taxonomic composition and dominance of conifers with scale leaves is reminiscent of the Silesian sites dated to the Norian. The present study shows that the Wyszyna Rudzka has great potential for further paleontological research.