The City of Lights – the City of Decline. Romantic paradoxes as the theme of Zofia Węgierska’s writing. Edition of a selection of "Paris Chronicles" from the years 1853-1869

Zofia Węgierska to nieco zapomniana dziewiętnastowieczna pisarka, publicystka i krytyczka, stawiana niesłusznie w cieniu słynniejszych nazwisk swych przyjaciół – romantycznych twórców takich jak Norwid, Słowacki czy Żmichowska. Niniejsza praca skupia się na przesyłanych przez Węgierską do „Biblioteki Warszawskiej” korespondencjach przybliżających życie codzienne, kulturalne i literackie Paryża, do którego autorka emigrowała około 1851 roku. Czas publikowania korespondencji paryskich przypada w całości na okres II Cesarstwa Francuskiego – kroniki stanowią portret rozwoju i blasku, czasów świetności oraz stopniowego zmierzchu paryskiej metropolii.Różnorodne pod względem tematyki teksty Węgierskiej – recenzje literackie, teatralne, sprawozdania z odczytów, relacje z wystaw światowych i malarskich, a także wieści ze świata nauki i techniki – ukazują portret autorki-erudytki i znakomitej felietonistki. Szczegółowa lektura tekstów Węgierskiej traktujących o życiu paryskim przynosi również obraz autorki mocno zakorzenionej w romantycznej tradycji, nieustannie wyrażającej melancholijną tęsknotę za minionym w dobie intensywnych przemian i postępu cywilizacyjnego. Wstęp do edycji wyboru pism autorki skupia się na ukazaniu paradoksów pisarstwa kronikarki widocznych w głównych tematach kroniki takich jak: miejska nowoczesność Paryża, nowiny kulturalno-literackie czy postęp nauki i techniki. Edycja krytyczna zawiera wybór fragmentów „Kronik paryskich” publikowanych w latach 1853-1869. Przytoczone fragmenty korespondencji prasowych Węgierskiej ukazują z jednej strony francuską metropolię i jej życie intelektualne oczami polskiej emigrantki, z drugiej – wizerunek samej autorki-romantyczki, która żyje w świecie epigonów romantyzmu oraz prekursorów wczesnego modernizmu.

Zofia Węgierska is a somewhat forgotten nineteenth-century writer, journalist, and critic, unjustly overshadowed by the more famous names of her friends – romantic creators such as Norwid, Słowacki and Żmichowska. This work focuses on the texts sent by Węgierska to the "Biblioteka Warszawska" providing insights into the daily, cultural, and literary life of Paris, to which the author emigrated around 1851. The period of publishing her “Paris chronicles” entirely coincides with the era of the Second French Empire – the chronicles depict the splendor, peak and gradual decline of the Parisian metropolis.Węgierska's texts diverse in subject matter: literary and theatrical reviews, reports from lectures, accounts of world and painting exhibitions, as well as news from the world of science and technology. Texts portray her as an erudite author and an excellent columnist. A detailed reading of Węgierska's texts on Parisian life also reveals an author deeply rooted in the romantic tradition, constantly expressing a melancholic longing for the past in an age of intense change and progress. The introduction to the selection of the author's writings focuses on showing the paradoxes of the Węgierska’s writing evident in the main themes: Parisian urban modernity, cultural-literary news, science and technology.The critical edition contains a selection of "Paris Chronicles" published between 1853-1869. The fragments show on one hand the French metropolis and its intellectual life through the eyes of a Polish emigrant and on the other – the image of the author herself, a romantic writer living in a world of romanticism's epigones and the precursors of early modernism.