Socjolekt przestępców i policjantów w filmie "Tropa de Elite"

The Sociolect of Criminals and Police Officers in the Film "Elite Squad"

Niniejsza praca magisterska ma na celu przeprowadzenie analizy językowej wyrażeń i żargonu używanych w filmie Tropa de Elite (2007), jednej z najbardziej ikonicznych produkcji w brazylijskiej kinematografii. Głównym celem badania jest porównanie sociolektów dwóch głównych grup przedstawionych w filmie: policjantów z Batalionu Operacji Specjalnych Policji Wojskowej (BOPE) oraz przestępców kontrolujących fawelę w Rio de Janeiro. Badanie przyjmuje podejście socjolingwistyczne, badając, jak język odzwierciedla i kształtuje tożsamości społeczne, a także ukazuje dynamikę władzy obecnej w narracji filmowej. Na podstawie stworzonego glosariusza zawierającego 137 wyrażeń z filmu, praca analizuje różnice i podobieństwa językowe między obiema grupami, badając, w jaki sposób każda z nich używa wyrażeń potocznych, żargonu i przekleństw do umacniania swojej pozycji społecznej oraz wytyczania granic tożsamościowych.Pierwsza część pracy oferuje historyczny i socjologiczny kontekst powstania brazylijskich fawel oraz sytuację językową języka portugalskiego używanego w Brazylii, zwłaszcza w środowiskach marginalizowanych. Druga część skupia się na praktycznej analizie wyrażeń językowych i pól leksykalnych używanych w filmie, które zostały podzielone na kategorie, takie jak handel narkotykami, korupcja, przemoc i nieformalność. Badanie ukazuje również, w jaki sposób te wyrażenia są konstruowane i modyfikowane w dyskursie postaci, podkreślając różnice między dwoma sociolektami. Dodatkowo, omawia funkcję żargonu i przekleństw w umacnianiu relacji władzy i przemocy zarówno w policji, jak i w przestępczości zorganizowanej.Film Tropa de Elite stanowi bogate źródło analizy językowej ze względu na swoje autentyczne, a często kontrowersyjne przedstawienie przemocy miejskiej i nierówności społecznych w Brazylii. Niniejsza praca przyczynia się do rozwoju badań socjolingwistycznych, ukazując, w jaki sposób język jest wykorzystywany jako narzędzie wykluczenia i różnicowania społecznego, ujawniając specyficzne aspekty językowe przedstawione w filmie.

This dissertation aims to conduct a linguistic analysis of the expressions and slang used in the film Tropa de Elite (2007), one of the most iconic works of Brazilian cinema. The focus of the study is the comparison between the sociolects of two main groups depicted in the film: the police officers from the Special Police Operations Battalion (BOPE) and the criminals who control the favelas of Rio de Janeiro. The research adopts a sociolinguistic approach, examining how language reflects and constructs social identities while highlighting the power dynamics present in the film's narrative. Based on a glossary of 137 expressions taken from the film, this study explores the linguistic differences and similarities between the two groups, analyzing how each group uses informal expressions, slang, and swear words to consolidate their social positions and establish identity boundaries.The first part of the work provides a historical and sociological context of the emergence of Brazilian favelas and the linguistic reality of Portuguese spoken in Brazil, particularly in marginalized environments. The second part focuses on the practical analysis of the linguistic expressions and lexical fields used in the film, categorized into areas such as drug trafficking, corruption, violence, and informality. The study also examines how these expressions are constructed and modified in the characters' discourse, highlighting the differences between the two sociolects. Additionally, it discusses the role of slang and swear words in reinforcing power relations and violence, both within the police and organized crime.The film Tropa de Elite offers a rich source of linguistic analysis due to its authentic and often controversial portrayal of urban violence and social inequality in Brazil. This dissertation contributes to the field of sociolinguistics by showing how language is used as a tool of exclusion and social differentiation, revealing specific linguistic aspects within the film's universe.

Esta dissertação tem como objetivo realizar uma análise linguística das expressões e gírias utilizadas no filme Tropa de Elite (2007), uma das obras mais icônicas da cinematografia brasileira. O foco do estudo é a comparação entre os socioletos dos dois principais grupos retratados no filme: os policiais do Batalhão de Operações Policiais Especiais (BOPE) e os criminosos que controlam as favelas do Rio de Janeiro. A pesquisa adota uma abordagem sociolinguística, examinando como a linguagem reflete e constrói identidades sociais, além de evidenciar as dinâmicas de poder presentes no contexto narrativo do filme. Com base em um glossário composto por 137 expressões retiradas da obra, este estudo explora as diferenças e semelhanças linguísticas entre os dois grupos, analisando a forma como cada um utiliza expressões informais, gírias e palavrões para consolidar suas posições sociais e estabelecer limites identitários.A primeira parte do trabalho oferece uma contextualização histórica e sociológica do surgimento das favelas brasileiras e da realidade linguística do português falado no Brasil, especialmente em ambientes marginalizados. A segunda parte foca na análise prática das expressões linguísticas e dos campos lexicais usados no filme, categorizados em áreas como tráfico de drogas, corrupção, violência e informalidade. O estudo também examina como essas expressões são construídas e modificadas no discurso dos personagens, ressaltando as diferenças entre os dois socioletos. Além disso, discute-se a função das gírias e dos palavrões no reforço das relações de poder e violência, tanto no âmbito da polícia quanto no crime organizado.O filme Tropa de Elite oferece uma rica fonte de análise linguística devido ao seu retrato autêntico e muitas vezes controverso da violência urbana e da desigualdade social no Brasil. A dissertação contribui para o campo da sociolinguística ao mostrar como a linguagem é usada como ferramenta de exclusão e diferenciação social, revelando aspectos linguísticos específicos ao universo retratado no filme.