Przemoc ikoniczna i metonimie indeksujące jako źródło przekazów propagandowych na przykładzie plakatów o tematyce wroga ludu

Bibliogr. s. 108-109

Plakaty, rozumiane jako produkty medialne można traktować, jako nośniki dominujących ideologii, które utrwalają władzę poprzez promowanie określonych obrazów rzeczywistości społecznej, systemów wartości i znaczeń. W przesyconej produktami medialnymi rzeczywistości społecznej w coraz większym stopniu zacierają się granice między prawdą a fałszem, między realnością a fikcją, między samą rzeczywistością a jej doskonałą symulacją. Celem badawczym artykułu jest namysł nad tym, w jaki sposób warstwa ikoniczna przekazu denotuje związek z fragmentem rzeczywistości społecznej lub fizycznej (poziom referencji), a jak jednocześnie konotuje znaczenia bezpośrednio nieobecne w przekazie. Autorki przeprowadzają w tekście analizę konkretnej, zamkniętej kreacji rzeczywistości. Używając konkretnych wskaźników (słów-kluczy) jak: cud/mit początku, praca, ruch/dynamizm, młodość, optymizm, nowy człowiek i wybierając przykłady plakatów okresu socrealzimu, ukazały istotę przemocy ikonicznej jako specyficznej konstrukcji tekstów medialnych—przekaz metonimiczny. Unaoczniły, w jaki sposób poprzez przekaz odgórny—ikoniczny budować oddolny, emocjonalny świat oddziaływania propagandowego. Jednocześnie wskazały na istotny aspekt metodologiczny ukazując propagandę PRL w perspektywie komunikologicznej analizy wielomodalnej.

Posters understood as media products can be viewed as carriers used to convey dominant ideologies, strengthening power elites by promoting definite pictures of social reality, value sstems, and meanings. In a social reality that is saturated with media products, the boundaries between truth and falsehood, between the real and the fictitious, between reality as such and its perfect simulation, are increasingly blurred. This article takes on the research task of examining how the iconic layer of a message denotes its connection with a fragment of social or physical reality (reference level), and how it simultaneously connotes meanings that are not directly carried by the message. The authors make here an analysis of a specific, definite creation of reality. Using specific indicators (key words), such as: miracle/myth of the beginning, work, motion/ dynamism, youth, optimism, the new man, and selecting sample posters from the socialist realism era, we show the nature of iconic violence present in a particular structure of media contents—a metonymic message. We demonstrate how a top-down, iconic message was used to build a bottom-up, emotional world of propagandist influence. We also introduce an important element of research methodology, by describing propaganda in the Polish People’s Republic (PPR) from the perspective of multimodal analysis proposed by communicology.