Sovereignty of a state in its airspace and its limitations on basis of international aviation law

W rozdziale pierwszym zawarte jest objaśnienie podstawowych pojęć takich jak lotnictwo, transport, prawo lotnicze. Autorka podejmuje próbę systematyzacji norm prawnych wchodzących w zakres prawa lotniczego. Praca traktuje o wykonywaniu zwierzchnictwa terytorialnego przez państwo w jego przestrzeni powietrznej. Autorka dokonuje głębszej analizy pojęcia suwerenności. Następuje definicja żeglugi powietrznej oraz lotu statku powietrznego. Zostaje podjęta próba określenia czym jest terytorium państwowe oraz przestrzeń powietrzna państwa. Badaniu zostaje poddany reżim prawny przestrzeni powietrznej na tle historycznym oraz współcześnie. Zanalizowana zostanie również prawna delimitacja przestrzeni powietrznej i kosmicznej; podane zostaną również przyczyny potrzeby dokonania takowego rozgraniczenia. Zakończenie rozdziału I traktuje o nienaruszalności terytorium państwowego wynikającej z zasady zwierzchnictwa terytorialnego państwa w jego przestrzeni powietrznej oraz o statusie statku powietrznego w tym kontekście.Rozdział II w swej istocie został poświęcony historii lotnictwa oraz prawa lotniczego przedstawionej w zwięzły sposób. Podane zostaną najważniejsze dzieła jurystów rozprawiających na temat prawa lotniczego, zarówno polskie jak i zagraniczne. Rozwój prawa lotniczego zostanie podzielony na etapy. Przywołane zostaną jedne z głośniejszych katastrof lotniczych ostatnich czasów.Rozdział III poświęcony został skomentowaniu ważniejszych umów międzynarodowych z zakresu międzynarodowego prawa lotniczego wraz z uzupełniającymi te umowy aktami prawnymi niejako ubocznymi, stanowiącymi tzw. systemy prawa lotniczego oraz omówieniu zasad prawa międzynarodowego powszechnie obowiązujących nawet w braku postanowień umownych regulujących daną tematykę, jak i w przypadku istnienia uregulowań sprzecznych z owymi zasadami. Analizie zostaną poddane wyłącznie te powstałe na gruncie prawa lotniczego. Zasadami tymi są: suwerenność państwa w państwowej przestrzeni powietrznej i wolność przelotu w międzynarodowej przestrzeni powietrznej, przynależność państwowa statków powietrznych, kompetencja własna państwa w razie bezprawnego użycia statku powietrznego niemogąca jednak być wykonywana sprzecznie z art. 3 bis Konwencji Chicagowskiej. W kontekście omawiania tego systemu zgłębieniu zostaną poddane instytucje i regulacje nieodzowne dla pochylenia się nad dylematem kazusu katastrofy smoleńskiej, zatem to właśnie tu temat ten zostanie przedyskutowany. Następnie skomentowany zostanie: System Warszawski, System Rzymsko-Montrealski oraz System Tokijsko-Hasko-Montrealsko-Pekiński. Uzupełnieniem omówienia owych systemów będzie analiza znaczenia umów bilateralnych zawieranych pomiędzy państwami oraz pomiędzy przewoźnikami lotniczymi. Zakończenie rozdziału III wytłumaczy na czym polegają i z czego wynikają możliwe kolizje jurysdykcji państw względem zdarzeń lub obiektów w przestrzeni powietrznej.Rozdział IV rozpatruje tzw. swobody lotnicze oraz przywołuje wielostronne układy międzynarodowe, na gruncie których nastąpiło przyznanie swobód sobie nawzajem przez państwa będące ich sygnatariuszami. Rozpatrzony zostanie problem swobód lotniczych dla regularnych oraz nieregularnych służb powietrznych. W rozdziale V poprzez porównanie do prawa morza autorka odniesie się do prób narzucenia swojej władzy zwierzchniej terytoriom nie należącym do państwa. Autorka omawia różnice uregulowań dotyczących przestrzeni powietrznej i przestrzeni kosmicznej oraz możliwe przyczyny wyłączenia z jurysdykcji państwa niektórych osób, rzeczy lub zdarzeń prawnych mających miejsce w państwowej przestrzeni powietrznej. Omówiony zostanie problem ataków terrorystycznych przy użyciu statków powietrznych oraz kwestia ubezpieczeń lotniczych od takowych zdarzeń. Rozdział V zamykają rozważania na temat współczesnego rozumienia pojęcia suwerenności.

The first chapter explains basic notions such as aviation, transportation, aviation law. The author intends to systematize legal norms creating aviation law. The Masters Thesis deals with performing of territorial sovereignty by a state in its airspace. The author deeply analyzes the concept of sovereignty. Afterwards the definition of air navigation and aircrafts flight are presented. The author intends to define a states territory and a states airspace. The legal regime of airspace is discussed from historic perspective but also as it is seen nowadays. The legal limitation of airspace and outer space are also thoroughly analyzed as well as reasons for the necessity of their final demarcation are given. The end of chapter I is about the inviolacy and integrity of a states territory as a consequence of a states sovereignty in its airspace and it also discusses the status of aircraft.Chapter II in its essence is dedicated to the history of aviation and aviation law presented in a concise way. The most significant juristic works in aviation law study area of all times are mentioned, both Polish and foreign ones. The development of aviation law will be divided into stages. Some of the most notorious aircrafts catastrophes will be recalled.The third chapter presents the most important international contracts concerning international aviation law with complementary legal acts, together constituting the so-called Systems of Aviation Law and it also presents commonly recognized rules of international public law which are binding on parties of any contract in case of lack of regulations concerning a given topic and even in a case of a regulation contrary to the commonly recognized rule of law, but only the commonly recognized rules of international public law which were created on the basis of aviation law will be discussed. These rules are the following: sovereignty of a state in its airspace, freedom of international airspace, nationality of aircrafts, a states own competence in case of unlawful use of aircrafts which cannot be performed in a way contradictory to the article 3 bis of Chicago Convention. In the context of legal researches concerning primary institutions and regulations of civil aviation the casus of Smolensk Catastrophe will be discussed. Subsequently the following systems of aviation law will be explored: the Warsaw System, the Rome-Montreal System, the Tokyo-Hague-Montreal-Beijing System. Complementary to the dissertation of these systems will be the analysis of the significance of bilateral contracts between states and between air carriers. In the conclusion of chapter III the collisions of states jurisdiction over objects, persons and occurrences in its airspace is considered.Chapter IV examines the so-called Freedoms of the air and multilateral international contracts on basis of which states have reciprocally guaranteed these freedoms. The question of regular and irregular air services will be examined. In chapter V by comparing aviation law to law of the sea the territorial claims of states will be commented on. The author also examines the differences between the legal regime ruling the airspace and outer space. Possible causes of exclusion from a states jurisdiction over objects, persons and occurrences are presented thereafter, followed by the rising problem of terroristic attacks using aircrafts as weapons and terroristic attacks aviation insurances. Chapter V ends with considerations on the present erosion of the understanding of sovereignty.