The Formation Process of the Sino-Russian border (from the XVII to the XXI Century)

Praca porusza temat kształtowania rosyjsko-chińskiej granicy od pierwszych kontaktów w XVII w. do zakończenia procesu w XXI w. Podzielona została na cztery rozdziały odpowiadające czterem etapom kształtowania granicy. Rozdział pierwszy traktuje o ukształtowaniu rosyjsko – chińskiej granicy w oparciu o traktaty XIX-wieczne, których podpisanie było bezpośrednim rezultatem rywalizacji obu państw o wpływy w dorzeczu Amuru w owym czasie. Rozdział drugi porusza kwestię okresu przejściowego między „pokojowym podbojem” Dalekiego Wschodu przez Rosję a pierwszymi starciami granicznymi przypadającymi na lata 20. XX w. Na ten okres datują się także istotne zmiany polityczne zarówno w Rosji, jak i w Chinach, co miało swoje reperkusje dla kwestii granicznej. W rozdziale trzecim poruszono temat radziecko – chińskiego konfliktu granicznego, wynikającego z narastających nieporozumień w interpretacji traktatów XIX-wiecznych, ale przede wszystkim będącego rezultatem pogłębiających się sporów na tle ideologicznym oraz w kwestii przywództwa w ruchu komunistycznym. Po pierwszej dekadzie przyjaznych stosunków, których pochodną było zamrożenie kwestii granicznej, momentem przełomowym stał się referat Chruszczowa z 1956 roku, który dla Chin był dowodem na radziecki rewizjonizm. Początkowe zgrzyty we wzajemnych stosunkach przybrały na sile w latach 60., by ostatecznie doprowadzić do walk zbrojnych na Ussuri w 1969 roku oraz innych incydentów granicznych. Kontynuowana rywalizacja w latach 70. i 80. oznaczała zamrożenie stosunków dyplomatycznych oraz rozmów o granicy. Rozdział czwarty traktuje o ostatecznym ukształtowaniu rosyjsko – chińskiej granicy w XXI w. Podpisanie umów regulujących poszczególne odcinki granicy było możliwe dzięki unormowaniu stosunków międzypaństwowych i międzypartyjnych w latach 90., a ostateczne zamknięcie całego procesu wynikało z chińskiej polityki zbliżenia z USA w XXI w., która wpłynęła na decyzję o oddaniu Chinom spornych wysp.

Thesis analyses the shaping of the Russian-Chinese border from the first contacts in the seventeenth century to the end of the process in the twenty-first century. It has been divided into four chapters corresponding with the four stages of the formation process of the border. The first chapter deals with the shaping of the Russian - Chinese border on the basis of the nineteenth-century treaties, which were signed as a direct result of the competition for influence in the Amur basin between two countries at that time. The second chapter addresses the issue of the transition period between Russia's "peaceful conquest" of the Far East and the first border clashes in the 20s. in the twentieth century. This period also dates back to the important political changes in both Russia and China, which had its repercussions on the border issue. The third chapter deals with the Soviet - Chinese border conflict, resulting from the growing confusion in the interpretation of the nineteenth century treaties, but most of all being the result of the deepening ideological disputes and the arising leadership of the communist movement issue. After the first decade of friendly relations which resulted in the freezing of the border issue, the speech of Khrushchev in 1956 became the turning point, which for China was an evidence of Soviet revisionism. The initial tentions in relations intensified in the 60s, and eventually lead to armed clashes on the Ussuri in 1969, as well as other border incidents. Continued competition in the 70s and 80s meant the freezing of diplomatic relations and talks about the border. The fourth chapter deals with the final shaping of the Russian - Chinese border in the twenty-first century. Signing agreements settling various parts of the border was possible due to the normalization of interstate relations in the 90s, and the final closing of the whole process was a result of the China's policy of reapprochement with the United States in the twenty-first century, which influenced Putin's decision to cede the disputed islands to China.