Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną zgonów na całym świecie, a starzenie jest głównym czynnikiem prowadzącym do ich rozwoju. Molekularne przyczyny starzenia układu sercowo-naczyniowego pozostają nieznane, a lepsze zrozumienie mechanizmów leżących u ich podstaw pozwoliłoby na opracowanie nowych strategii leczenia chorób związanych z wiekiem. Dane literaturowe sugerują, że starzenie oraz agregacja białek mogą mieć kluczowe znaczenie w etiologii chorób układu krążenia. Postuluje się również rolę białka Nrf2.Nrf2 to czynnik transkrypcyjny regulujący odpowiedź komórek na stres. Określa się go również jako strażnika homeostazy śródbłonka. Z wiekiem obniża się zdolność komórek śródbłonka do uruchomienia wydajnej odpowiedzi zależnej od Nrf2. Nasze badania pokazują, że w komórkach śródbłonka pozbawionych Nrf2 indukowana jest przedwczesna senescencja, której towarzyszy nadmierna S-nitrozylacja białek. Modyfikacja ta, choć potencjalnie ochronna, może poważnie upośledzić funkcjonowanie komórki. Wyniki przedstawione w tej pracy pokazują, że brak białka Nrf2 w komórkach śródbłonka lub nadekspresja transkrypcyjnie nieaktywnego Nrf2 w komórkach hodowanych w warunkach stresu oscylacyjnego prowadzi do nasilonej agregacji białek, która jest silnie zależna od S-nitrozylacji. Przedwczesna senescencja i zaburzenie proteostazy w komórkach pozbawionych Nrf2 wynika z nadmiernego poziomu Keap1 uwolnionego z represji Nrf2.

Cardiovascular diseases account for the majority of deaths worldwide. One ofthe most critical factor for the development of cardiovascular dysfunction is aging. Still the molecular basis of aging in cardiovascular system remains unrecognizedand improved understanding of underlying mechanisms may pave the way for the design of novel therapeutic approaches for age-related vascular diseases. Literature data suggest that aging and protein aggregation may play a crucial role in the onset of cardiovascular disorders. The role of Nrf2 is also postulated.Nrf2 is a stress-responsive transcription factor which has emerged as a guardian of endothelial homeostasis. Senescence was shown to impair the ability of vascular cells to mount an effective Nrf2-dependent antioxidant defense. Our studies demonstrate that depletion of Nrf2 leads to cellular senescence which is accompanied by potent proteinS-nitrosylation. This modification, although potentially protective, may severely impair cellular function. We found that lack of Nrf2 protein in endothelial cells or subjection of the cells overexpressing transcriptionally inactive Nrf2 to oscillatory shear stress conditions result in increased protein aggregation which interplays with protein S-nitrosylation. Detrimental effects of Nrf2 deficiency on premature cellular senescence and proteomic imbalance are caused by the overabundance of Keap1 released from Nrf2 repression.