Academic speculation on the basis of Agata Siniarska's "Osuwisko" in the context of ecological crisis

Celem niniejszej pracy jest uwidocznienie możliwych sposobów życia w czasie katastrofy ekologicznej oraz opowiadania o niej, które są alternatywne wobec dominujących, antropocentrycznych narracji i praktyk. Podstawą tworzonej w tym celu przez autorkę spekulacji badawczej jest jej afektywne doświadczenie odbioru projektu "Prototypy: Osuwisko" stworzonego przez Agatę Siniarską w Muzeum Sztuki w Łodzi we współpracy z Katarzyną Słobodą i Justyną Stasiowską. Zastosowana w pracy perspektywa badawcza opiera się na połączeniu teorii afektów Briana Massumiego oraz refleksji posthumanistycznej. Autorka rozwija sformułowane przez Isabelle Stengers pojęcie myślenia spekulatywnego jako metodę badawczej pracy w relacji z praktyką artystyczną, która nie jest oparta na analizie i interpretacji, lecz współmyśleniu z artystkami w celu poszukiwania politycznych alternatyw. Autorka kontynuuje, rozwija i twórczo przekształca na gruncie praktyki badawczej spekulację wykonaną przez twórczynie projektu "Osuwisko" w celu przekształcenia dominujących, antropocentrycznych sposobów postrzegania kryzysu ekologicznego poprzez wpłynięcie na wyobrażeniową i afektywną sferę doświadczeń odbiorczyń.Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich zawiera wprowadzenie teoretyczne i metodologiczne, w ramach którego autorka rozwija pojęcia kryzysu wyobraźni i praktyki spekulatywnej oraz opisuje wybraną przez siebie metodę pracy w oparciu o doświadczenia afektywne. W drugim rozdziale, rozwijając zaproponowaną przez twórczynie projektu metaforę „współwymierania”, autorka zastanawia się nad tym, jakie narracje o ekokatastrofie – alternatywne wobec finalistycznych i antropocentrycznych opowieści – mogą wyłonić się z afektywnego odbioru słuchowiska i performansu dźwiękowego wchodzących w skład projektu. W trzecim rozdziale autorka rozpatruje pokazywaną w ramach projektu wystawę jako archiwum spekulatywne, w którym afekt powstaje w wyniku relacji ludzkich i nie-ludzkich ciał (osób odwiedzających galerię i prezentowanych w ramach kolekcji dzieł sztuki). W odniesieniu do swojego afektywnego doświadczenia, autorka zastanawia się nad możliwością destabilizacji binarnego przeciwstawienia materii organicznej jako aktywnej, żywej i sprawczej oraz materii nieorganicznej postrzeganej jako pasywna i martwa, które dominuje w narracjach na temat relacji między ludźmi i nie-ludźmi w kontekście kryzysu ekologicznego.

The aim of this thesis is to show possible ways of living on the damaged planet and creating narrations about the ecological crisis which are alternative to dominant, anthropocentric practices and narrations. The basis of the academic speculation created by the author is her affective experience of the project “Prototypes: (Land)slip” created by Agata Siniarska in Museum of Art in Łódź in cooperation with Katarzyna Słoboda and Justyna Stasiowska. The research approach represented in the thesis is based on combination of Brian Massumi’s theory of affects and posthumanist reflection, i.a. Karen Barad’s theories of posthumanist performativity and agential realism. On the basis of Isabelle Stangers’ understanding of speculative thinking the autor of the thesis develops a method of working in relation to artistic practice which aim is not to analyze or interpret it, but to think-with artists in search of political alternatives. The author continues, expands and creatively recycles in the field of academic practice the speculation which was performed by the creators of the “(Land)slip” to change dominant, anthropocentric ways of perceiving the ecological crisis by impacting affective and imaginary sphere of the audience’s experiences.The thesis is divided into three chapters. The first chapter contains theoretical introduction into notions of the crisis of imagination and speculative practice as well as the description of the method of working with the author’s own affective experiences. In the second chapter the author considers her affective reactions to the audio-performance (which is a part of the project) and works with the metaphor of “coextinction” to search for narrations about the ecological catastrophe that are alternative to finalist and anthropocentric ones. In the third chapter the author describes the exhibition presented in the frames of the project as a speculative archive – the space where the affect is created as a result of relations between human and non-human bodies (visitors of the gallery and exhibited pieces of art). In the context of her affective experience the author searches for the possibility to disrupt binarism between organic and nonorganic matter which dominates narrations about relations between humans and nonhumans in the context of ecological crisis.