"Hull body" in share holding companies

Praca ma na celu przedstawienie zagadnienia tzw. "organu kadłubowego" tj. organu osoby prawnej, którego skład jest mniejszy niż wymagany ustawą lub statutem. Zakres pracy ogranicza się do omówienia spółek kapitałowych, jedynie pomocniczo odwołując się do materii tyczącej innych rodzajów osób prawnych. Po wprowadzeniu, wykazującym istotność zagadnienia dla obrotu prawnego, oraz pierwszym rozdziale, przedstawiającym rys historyczny rozwoju osobowości prawnej i teorii ją opisujących, oraz zdefiniowaniu pojęcia "organu kadłubowego i omówieniu najczęstszych przyczyn jego postępowania, praca przedstawia różne znaczenie i wagę problemu w przypadku różnych typów organów spółek kapitałowych, oraz różnych sfer ich działalności . W kolejnych rozdziałach przedstawione są skutki wystąpienia braku w składzie organu kolejno w przypadku prowadzenia spraw spółki przez zarząd, reprezentacji spółki przez zarząd oraz działania organów nadzorujących. W każdym z rozdziałów zestawiane są różne poglądy obecne w piśmiennictwie oraz istotne orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. W ostatnim rozdziale przedstawiono mechanizmy obecne w prawie powszechnie obowiązującym, oraz fakultatywne, możliwe do zastosowania w umowie lub statucie spółki, służące ochronie przed powstaniem braku w składzie organu spółki, oraz łagodzące skutki jego wystąpienia i umożliwiające sprawne jego uzupełnienie. Wnioski wieńczące rozważania są w uproszczeniu następujące. "Organ kadłubowy" powstaje najczęściej wskutek nieprawidłowego powołania w skład organu, oraz w przypadku wygaśnięcia mandatu, czy to na skutek odwołania, śmierci, czy rezygnacji. "Organ kadłubowy " jest organem nieistniejącym, ze względu na regulację art. 38 k.c. Nie oznacza to jednak, że mandat tracą wszyscy jego członkowie. Piastuni sprawujący ważny mandat mogą wykonywać swoje kompetencje indywidualne, czyli co do zasady prowadzenie spraw spółki przez członków zarządu, reprezentacja spółki, tak długo, dopóki spełnione są warunki reprezentacji łącznej, lub indywidualny nadzór członków organów nadzorczych. Najistotniejszym ograniczeniem wynikającym z braku w składzie organu jest utrata możliwości działania przez organ in corpore, przede wszystkim, utrata możliwości uchwalania uchwał. W przypadku dokonania czynności prawnej w zakresie w jakim uniemożliwia to "kadłubowy" stan organu, czynność wielostronna ta będzie bezskutecznie zawieszona w myśl znowelizowanego artykułu 39 k.c. W przypadku braku w składzie organu skutkującego paraliżem spółki spełnione są przesłanki powołania dla spółki kuratora zgodnie z art. 42 k.c. Doprowadzenie spółki do stanu kadłubowego przez zachowanie członka organu może być uznane za działanie na szkodę spółki, podobnie jak zwlekanie z uzupełnieniem składu, oraz działanie w zakresie niedopuszczalnym dla organu w takim stanie. Wyrządzone w ten sposób szkody będą skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą ze strony piastuna organu wobec spółki. W zakresie mechanizmów zapewniających ochronę przed omawianym problemem najistotniejszym rozwiązaniem, ze względu na swoją prostotę i skuteczność w znaczącym obniżeniu ryzyka braku w składzie organu spółki, jest ustanowienie składu organu w formie "od" ,do", czyli tzw. "widełki", dzięki którym w przypadku spadku liczby członków nie przekracza się od razu minimalnego składu.

The point of the thesis is to present the problem of so called "hull body" which is a body of a legal person which has less members than it is legally required either by state law or private contract of statute. The thesis focuses specifficly on the share holding comanies and only occasionally draws from examples of other types of legal persons. After the introduction concerning the importance of the problem and the first chapter, which consists of a historical overview of the development of legal personality and legal theories associated with it, the definition of "hull body", overview of its most common causes and the explanation of different levels of importance of the problem in regards to different types of bodies within the company and their area of activity. The subsequent chapters dwell into the effects of the problem occuring in running the company affairs by the company management, representation of the company by the management and the activities of the board. Each chapter consists of the presentation of the views of legal scholars on the matter and the relevant court cases in the Supreme Court and the common courts. The last chapter presents various mechanisms of protecting the company from the appearance of the problem of "hull bodies" in both state law and private statues and contracts. In simplification the conclusions of the thesis are following. The most common causes of the problem are incorrect appointment to the body and the expiration of the appointment as a result of either death, dissmissal or resignation. "Hul body" is a non existing body because of article 38 of the Civic Code, but it does not mean that all its members loose their posision and the whole body has to be appointed once again. Remaining members of the body still have the abbility to act when it comes to their individual competences, mainly running the affairs of the company and reprasentation of the company, as long as the prerequisites of joint representation are fullfilled, by each of the managers and the invidual competences of the board members. The most notable result of the apperance of "hull body" is the innability to act as a whole body, mainy by enacting inner resolutions by vote. In a case of conductiong a legal action in a manner which was made impossible by the appearance of the "hull body" the multilateral action will be suspended, because of newly passed article 39 of the civic code. In a cese in which the company would be inable to run its affairs the grounds of apponiting a representative for the company by the court will be fullfilled in accordance to article 42 of the civic code. Members of the company bodies who cause the appearance of the "hull body" by their action may face liability. The same goes for the members who act in a way that is made impossible when company body becomes a "hull" and for those who fail to act to apponit the missing members of the body. When it comes to mentioned mechanisms provided as protective measures againt the problem of "hull bodies" the most imprtant one for its simplicity, and effectivness of reducing the risk of the problem arousing is the statutory regulation which establishes the composition of the company body as a range from minimum to the maximum amount of members. That way when the number of members drops it does not result in the creation of a "hull body"