Edward Stachura's prose works in the face of mysitcal experience

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie i scharakteryzowanie wybranych problemów związanych z dorobkiem prozatorskim Edwarda Stachury. Szczególnym zainteresowaniem zostaną obdarzone przede wszystkim te aspekty twórczości Steda, których obecność warunkuje – znamienną dla idiomu literata – aurę tajemnicy, swoistego odrealnienia. Niniejsza praca składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym z nich zostanie podjęta refleksja na temat związków systemu myślowego oraz estetyki twórczości Stachury z osiągnięciami XIX- i XX-wiecznych literatów i filozofów. Nie negując oryginalności, odrębności – zwłaszcza na polskim gruncie – fenomenu tego dorobku, autorka spróbuje wskazać na możliwe analogie, wpływy, zbieżności (zarówno w zakresie tematyki, jak i poetyki) z twórczością innych pisarzy i myślicieli. W kolejnym rozdziale zostaną omówione wybrane zagadnienia związane z szeroko pojętą kategorią doświadczenia mistycznego w odniesieniu do dzieł Cała jaskrawość, Fabula rasa oraz Się. Zwróci się w tej części uwagę na liczne podobieństwa konstatacji Steda do „nauki” buddyzmu zen, dostrzegalne przede wszystkim w jego dwóch późnych utworach. W ostatnim rozdziale podejmie się refleksję na temat kilku aspektów języka Stachury, przy wykorzystaniu którego autor próbuje przybliżyć – płynące z doświadczenia mistycznych stanów – wrażenia i obserwacje, dążąc w istocie do „wyrażenia niewyrażalnego”.

In this thesis I will try to reconstruct and show some problems of the three prose works by Edward Stachura (Cała jaskrawość, Się, Fabula rasa). The special treatment will be given to the mystical experience - a category which plays an important role in these literary pieces and determines the "atmospshere" of mystery.