Jagiellonian University Repository
Wartość gwary w utrwalaniu pamięci kulturowej społeczności wiejskiej (na przykładzie "Opowieści sołtysa" Stefana Szota)
Communities & Collections
pcg.skipToMenu
Except where otherwise noted, this item's license is described as Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa
Wartość gwary w utrwalaniu pamięci kulturowej społeczności wiejskiej (na przykładzie "Opowieści sołtysa" Stefana Szota)
Bibliographic description
| title: | Wartość gwary w utrwalaniu pamięci kulturowej społeczności wiejskiej (na przykładzie "Opowieści sołtysa" Stefana Szota) |
| alternative title: |
The value of dialect in consolidating the identity of the rural community (on the base of the “Mayor tales” (“Opowieści sołtysa”) by Stefan Szot) |
| author: | Piechnik Anna 
|
| journal title: | Rozprawy Komisji Językowej |
| volume: | 65 |
| date of publication : | 2018 |
| pages: | 119-135 |
| ISSN: |
0076-0390 |
| eISSN: |
2450-9310 |
| DOI: | |
| URL: |
http://czasopisma.ltn.lodz.pl/index.php/Rozprawy-Komisji-Jezykowej/article/view/251/216 |
| date accessed: |
2019-03-13 |
| language: | Polish |
| journal language: | Polish |
| abstract in Polish: | Materiał badawczy stanowi zbiór 13 gawęd autorstwa Stefana Szota, długoletniego i nadal piastującego swą funkcję sołtysa Iwkowej, zatytułowany Opowieści sołtysa. Gwara odgrywa tam rolę niezwykle ważnego budulca wiejskiej społeczności i przekaziciela treści kulturowych. Identyfikacja z określonym miejscem (Iwkowa) następuje w dużej mierze za pomocą lokalnej odmiany dialektu. Autor uautentycznia wypowiedzi bohaterów, zapisując je gwarą Pogórza z wyrazistymi właściwościami lokalnymi, widocznymi szczególnie na płaszczyźnie fonetycznej (np. wymowa jednonosówkowa, realizacja grupy -ro jako -re, mazurzenie) oraz leksykalnej. Leksemy gwarowe pojawiają się także w narracji i podkreślają silne związków gwary z wytworami tradycyjnej kultury materialnej i niematerialnej (nieposiadającymi nazw w polszczyźnie ogólnej). Gwara w Opowieściach sołtysa nierzadko stanowi miernik przynależności do iwkowskiej wspólnoty językowo-kulturowej, gdyż pełne zrozumienie treści ukrytych w przywołanych w tekście przezwiskach, mikrotoponimach i nazwach przysiółków (w fonetycznej postaci gwarowej) wymaga dobrej orientacji w lokalnych realiach. |
| abstract in English: | The research material is comprised of the collection of 13 tales entitled The Mayor Tales by Stefan Szot, a long time mayor of Iwkowa village, who is still in office. The dialect used in The Mayor Tales (Opowieści sołtysa) plays the role of the building block of the village community and serves as a carrier of cultural content. Identification with a given area (Iwkowa) takes place, to a great extent, by the means of the local dialect. The author authenticates the utterances of his characters by writing their words using the Pogórze dialect and incorporating expressive local characteristics, which are especially visible at the phonetic level (e.g. lack of the front nasal vowel, pronouncing -ro as -re, mazuration) and lexical level. Dialectal lexemes appear also in the narration emphasising close connection between the dialect and the material and non-material products of traditional culture (ones that do not have names in the standard Polish language). The dialect used in The Mayor Tales very often serves as a measure of membership in the language and culture community of Iwkowa, as the ability to fully understand the content hidden in the quoted nicknames, microtoponyms, and names of hamlets (in their phonetic dialect form) is dependent on good knowledge of local reality. |
| keywords in Polish: | Stefan Szot, gwara okolic Iwkowej, historie mówione, język i kultura dawnej wsi |
| keywords in English: | Stefan Szot, dialect of Iwkowa area, oral histories, language and culture of the former village |
| number of pulisher's sheets: | 1 |
| affiliation: | Wydział Polonistyki : Katedra Lingwistyki Kulturowej i Socjolingwistyki |
| type: | journal article |
| subtype: | academic paper |
Files in this item
This item appears in the following Collection(s)
Except where otherwise noted, this item's license is described as Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa
Projekt „Repozytorium otwartego dostępu do dorobku naukowego i dydaktycznego UJ” współfinansowany w ramach poddziałania 2.3.1 „Cyfrowe udostępnianie zasobów nauki” Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa na podstawie umowy o dofinansowanie nr POPC.02.03.01-00-0030/17-00
