Nowe narzędzia elektroniczne stwarzają współcześnie nowe możliwości w zakresie badania leksyki regionalnej: pozwalają zarówno dotrzeć do jednostek słabo poświadczonych, jak i weryfikować dane słownikowe na temat regionalnego charakteru określonych leksemów. Artykuł jest próbą sproblematyzowania obserwacji dokonanych podczas opracowywania słownika regionalizmów krakowskich. Dotyczy jednostek leksykalnych funkcjonujących w opracowaniach poświęconych regionalizmom jako krakowskie, a nie mających takiego statusu, co można było wykazać m.in. dzięki nowej weryfikacji materiałowej. Na kilku przykładach przedstawione zostały wypadki fałszywej interpretacji regionalności leksemów: przypisania im błędnego znaczenia lub zasięgu występowania, a w konsekwencji utrwalenia i powielania fałszywego obrazu tych jednostek. Tłem analizy jest nowe socjokulturowe spojrzenie na istotę regionalizmu - jako czynnika kształtującego lokalną tożsamość - które zdaniem autorki nie powinno zwalniać z dbałości o naukową rzetelność i opierać się na fikcji.
abstract in English:
New electronic tools open new possibilities for research of regional vocabulary; they allow both to reach poorly attested units, and to verify dictionary data on the regional character of various lexemes. The paper is an attempt to problematize observations which have been made during the development of a dictionary of Cracow regionalisms. It discusses those lexical units which are listed in works devoted to regionalisms as associated with Cracow and which in reality do not have such status, as could be shown thanks, among others, to a new material verification Using several examples, the paper presents cases of false interpretation of the regional status of lexemes: attribution of the wrong meaning or the wrong range of occurrence, and in consequence, consolidation and replication of a faulty image of these units. The analysis is set against the background of a new sociocultural view on the essence of regionalism, seen here as a factor which shapes the local identity, which view, according to this author, should not relieve of the care for scientific reliability or be based in fiction.
keywords in Polish:
regionalizmy, leksyka rzadka, zróżnicowanie polszczyzny, metodologia leksykografii, krytyka źródeł
keywords in English:
regionalisms, rare vocabulary, regional differences in Polish, methodology of lexicography, source criticism
number of pulisher's sheets:
0,62
affiliation:
Wydział Polonistyki : Katedra Historii Języka i Dialektologii
Except where otherwise noted, this item's license is described as Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa