tytuł:
|
Czym, w gruncie rzeczy, jest ekspresja w sztuce? |
wariant tytułu: |
What, ultimately, is expression in art?
|
autor: |
Guczalski Krzysztof
|
tytuł czasopisma:
|
Sztuka i Filozofia |
tom: |
50 |
data wydania
:
|
2017 |
strony:
|
5-20 |
ISSN: |
1230-0330
|
język: |
polski |
język czasopisma:
|
polski |
abstrakt w j. polskim: |
Mogłoby się zdawać, że tytułowe pytanie doczekało się już odpowiedzi, która zyskała powszechną akceptację, co w roku 1999 diagnozował Peter Kivy: ekspresja estetyczna miałaby być pewną jakością emocjonalną przedmiotu ekspresywnego, a nie faktyczną ekspresją realnych uczuć jego twórcy. Ta ostatnia teza była sednem tzw. klasycznej teorii ekspresji, która dominowała w poglądach estetycznych XIX i pierwszej połowy XX wieku. Jednak potem teoria ta została wielokroć poddana zasadniczej krytyce i stopniowo zastąpiona poglądem, który przytacza Kivy - pogląd taki w istocie obowiązywał również wcześniej przez około 2000 lat: od czasów Platona do XVIII wieku. Zatem przynajmniej ten element sporu o ekspresję wydawał się rozstrzygnięty. A jednak w roku 2003, w The Oxford Handbook of Aesthetics, pojawiła się próba restytuowania pewnej wersji klasycznej teorii ekspresji, za pomocą argumentów, którym nie sposób odmówić siły perswazyjnej. Celem niniejszego artykułu jest ocena tej propozycji i próba rozstrzygnięcia odnowionego sporu pomiędzy klasyczną teorią ekspresji a dominującym dziś poglądem na ekspresję estetyczną. |
abstrakt w j. angielskim: |
It might appear that the titular question has already received a widely accepted answer (as indicated by Peter Kivy in 1999): aesthetic expression is an emotional quality of an expressive object, and not the actual expression of its creator’s real feelings. The latter thesis lay at the heart of the so-called classic expression theory that dominated aesthetic views during the nineteenth and the first half of the twentieth century. Later, however, that theory was repeatedly subjected to fundamental criticism and gradually replaced by the view cited by Kivy - a view that had also remained essentially binding for around two thousand years: from the times of Plato to the eighteenth century. So at least that element of the dispute over expression seemed to have been resolved. However, in 2003, The Oxford Handbook of Aesthetics included an attempt to reinstate a version of classic expression theory, using arguments that were unquestionably persuasive. The aim of the present article is to assess that proposition and to attempt to resolve the renewed dispute between classic expression theory and the still dominant view of aesthetic expression. |
słowa kluczowe w j. polskim: |
ekspresja w sztuce, ekspresywność, klasyczna teoria ekspresji, Ridley Aaron, Kivy Peter, Beardsley Monroe, Collingwood Robin George, The Oxford Handbook of Aesthetics |
słowa kluczowe w j. angielskim: |
expression in art, expressiveness, classic expression theory, Ridley Aaron, Kivy Peter, Beardsley Monroe, Collingwood Robin George, The Oxford Handbook of Aesthetics |
liczba arkuszy wydawniczych: |
1,2 |
wydział: instytut / zakład / katedra: |
Wydział Filozoficzny : Instytut Filozofii |
typ: |
artykuł w czasopiśmie |
podtyp: |
artykuł |
punktacja MEiN [2017 B]: 10