tytuł:
|
Avalokiteśvara in Tibetan Buddhist art of the later spread (Tib. phyi dar) of the Dharma : image classification proposal : part 2 |
autor: |
Grela Joanna
|
tytuł czasopisma:
|
The Polish Journal of the Arts and Culture. New Series |
tom: |
13 |
numer:
|
1 |
data wydania
:
|
2021 |
strony:
|
37-50 |
eISSN: |
2450-6249
|
DOI: |
10.4467/24506249PJ.21.002.13729
|
data dostępu: |
2021-12-04
|
język: |
angielski |
język czasopisma:
|
angielski |
abstrakt w j. polskim: |
Tradycyjne buddyjskie przekazy i popularne wierzenia utrzymują, że Tybetańczycy są ludem wybranym przez Awalokiteśwarę. Jego kult, jak również wielość i różnorodność wizerunków, zarówno w świątyniach, jak i w przestrzeni publicznej, są zatem dość powszechne. Przeciwnie do popularnych analiz wizerunków tego Bodhisattwy traktowanego jako bóstwo medytacyjne, bazujących na cechach morfologicznych, jak liczba rąk, głów etc., czy na cechach stylu artystycznego i technikach, artykuł proponuje inną perspektywę, stanowiąc próbę uporządkowania mnogości tybetańskich wizerunków Bodhisattwy Współczucia poprzez osadzenie ich w modelach używanych lokalnie, w buddyzmie tantrycznym (jak zewnętrzny, wewnętrzny i sekretny aspekt buddyjskich Trzech Klejnotów oraz model ciała-mowy-umysłu), a przez to obejmuje znacznie szerszy materiał ikonograficzny. W drugiej części artykułu przedstawiono wyobrażenia Awalokiteśwary jako bóstwa medytacyjnego oraz strażnika Dharmy, co odpowiada dwóm ostatnim z trzech wewnętrznych aspektów Trzech Klejnotów. Częściowo wykorzystano przy tym metodę Erwina Panofsky’ego i analizę tybetańskiego tekstu źródłowego, jako dogodne narzędzia do opisu i egzegezy wizerunków. |
abstrakt w j. angielskim: |
According to traditional Buddhist narratives and popular beliefs, Tibetans are a people chosen by Avalokiteśvara. Therefore, his worship and multitude as well as diversity of his images are quite common both in temples and public areas. Unlike the widespread analyses where the Bodhisattva has been treated as a peaceful tutelary deity, and classifications of its images has been based on morphological features (i.e. the number of hands, heads, etc.) or on artistic styles and techniques, this paper proposes another approach by grounding images in Tantric Buddhism models used locally. These models consist in differentiating multiple and sometimes overlapping schemes of body-speech-mind aspects and outer, inner and secret forms of the Three Jewels or the Three Refuges, popular in Tantric Buddhism. Applying them makes it possible to cover a much broader iconographic material. The second part of this paper focuses on images of Avalokiteśvara as a meditational deity and a Dharma protector, which corresponds to the last two out of the three inner aspects of the Three Jewels. The method of Erwin Panofsky and the analysis of a primary Tibetan text are partly used as convenient tools for the description and exegesis of images. |
słowa kluczowe w j. polskim: |
Awalokiteśwara, Erwin Panfosky, Trzy Klejnoty, Trzy Korzenie, Sześcioramienny Mahakala |
słowa kluczowe w j. angielskim: |
Avalokiteśvara images, Erwin Panfosky, Six-Armed Mahakala, Three Jewels, Three Roots |
liczba arkuszy wydawniczych: |
1 |
punktacja wydziałowa: |
20 |
wydział: instytut / zakład / katedra: |
Wydział Filozoficzny : Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji |
typ: |
artykuł w czasopiśmie |
podtyp: |
artykuł |
punktacja MEiN [2021]: 20