Obraz, słowo, gest

Obraz, słowo, gest

Communities & Collections

Obraz, słowo, gest

Bibliographic description

title:	Obraz, słowo, gest
alternative title:	Image, word gesture
author:	Załazińska Aneta
date of publication :	2016
place of publication : name of publisher:	Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
pages:	178, [1]
ISBN:	978-83-233-4071-3
eISBN:	978-83-233-9442-6
notes:	Bibliogr. Strona wydawcy: https://www.wuj.pl
language:	Polish
abstract in Polish:	Czy wiesz, co widzisz? Czy widzisz, co wiesz? Książka odpowiada na pytanie, jak radzi sobie odbiorca, widz i słuchacz w procesie komunikacji, podczas którego docierają do niego bodźce werbalne i niewerbalne. Autorka ukazuje procesy, które pozwalają nam wykorzystywać wszelkie środki znaczeniotwórcze (np. słowa czy gesty) do porozumiewania się, nawet wtedy, gdy robimy to poza świadomą kontrolą. Przywołane w książce koncepcje językoznawcze, neurobiologiczne, psychologiczne i filozoficzne stanowią podstawę tezy o nieuchronnym rozumieniu znaków niewerbalnych na równi z werbalnymi, a liczne badania eksperymentalne wnikliwie tu opisane są tego dowodami. Głównym tematem książki jest gest i jego usytuowanie wśród werbalnych i obrazowych środków komunikacji; usytuowanie na równi z nimi. Autorka dowodzi, że gest nie tylko wzmacnia przekaz werbalny i jego np. perswazyjność, lecz także jest pełnoprawnym środkiem komunikacji «współtworzącym semantykę interakcji komunikacyjnej». Dowodząc, uruchamia nie tylko kontekst językoznawczy czy neurobiologiczny, lecz także filozoficzny, antropologiczny czy psychologiczny. Kiedyś, dawno temu, swego rodzaju rewolucji w językoznawstwie i teorii komunikacji dokonała książka Johna Austina How To Do Things With Words, pokazując, że komunikatu nie można oddzielać od szeroko pojętego kontekstu, składającego się na akt mowy. Książka Anety Załazińskiej poszerza ten kontekst (i akt mowy) o gest, który na nowo definiuje. Pod tym względem także ma charakter rewolucyjny. Książka w naukowy sposób obala wiele mitów dotyczących komunikacji niewerbalnej, a jednocześnie - wykorzystując najnowsze badania z zakresu komunikacji międzyludzkiej - udowadnia, że gesty i słowa stanowią nierozerwalny związek w procesie porozumiewania się ludzi. Z recenzji Michała Rusinka. Podstawowym założeniem tej interdyscyplinarnej pracy są głębokie związki między słowem i obrazem w procesie komunikacyjnym. Książka ta jest odpowiedzią na pytanie, czy można udowodnić, że odbiorca robi użytek z gestów, które wykonuje nadawca w sytuacji komunikacyjnej. Wszystkie przywołane w niej badania, koncepcje i tezy - pochodzące z różnych dyscyplin naukowych: językoznawstwa, neurobiologii, psychologii i filozofii - łączy jedno: są to poszlaki i są to dowody, które pokazują, że gesty zdecydowanie mają charakter komunikacyjny. Ponieważ do tej pory badacze, którzy podejmowali ten trudny temat, ograniczali się do pewnych ważnych, ale jednak wybiórczych eksperymentów, monografia ta stara się dać poszerzony obraz dostępnych naukowych danych, dzięki którym możliwe jest jednoznaczne potwierdzenie tezy o nieuniknionym oddziaływaniu gestów na spostrzegających je uczestników komunikacji. Autorka w interdyscyplinarny sposób stawia dwie najważniejsze tezy. Pierwsza z nich dotyczy definicji gestu towarzyszącego słowom. Semiotycznie wkradający się pomiędzy dwa bieguny słowa i obrazu, burzący dychotomię statyczno-syntetycznego obrazu i linearno-dynamicznego słowa, łączy w sobie specyfikę tych dwóch typów znaków. Postrzegany wzrokowo ruch, znaczący i współtworzący znaczenia stanowi osobną kategorię bodźców, każąc mówić o triadzie: obraz - słowo - gest. Unikatowe właściwości gestów, jako środków komunikowania się ludzi, pozwalają postawić drugą tezę. Tezę o intencjonalnym ich wykorzystywaniu, a także świadomym i nieświadomym, ale nieuniknionym ich postrzeganiu oraz interpretowaniu. Zasada relewancji pozwala uznać, że ludzki umysł wykorzystuje wszystkie możliwe (dostępne) i wartościowe komunikacyjnie bodźce, aby zwiększać efektywność poznawczą przy jak najmniejszym (możliwym i koniecznym) wysiłku włożonym w przetwarzanie bodźców. Gesty stanowić więc muszą niezastąpiony, wartościowy znaczeniowo środek komunikacji, który ludzki system poznawczy wykorzystuje w maksymalnie racjonalny sposób. Książka w naukowy sposób obala wiele mitów dotyczących komunikacji niewerbalnej, a jednocześnie wykorzystując najnowsze badania z zakresu komunikacji międzyludzkiej udowadnia, że gesty i słowa stanowią nierozerwalny związek w procesie porozumiewania się ludzi.
abstract in English:	The main subject of the book is the gesture and its place within the scope of verbal and visual means of communication; its place equal with theirs. The author proves that the gesture not only strengthens the verbal medium and, among others, its persuasiveness, but also constitutes a fully valid means of communication which ‘contributes to the semantics of the communicative interaction’ [review by Michał Rusinek]. The book in an academic manner debunks many myths concerning non-verbal communication, at the same time making use of the most recent research in interpersonal communication to prove that gestures and words form an inextricable bond in the process of communication between people.
keywords in Polish:	język, gest, obraz, komunikacja niewerbalna, komunikacja interpersonalna, odbiorca, intencja, relewancja, mózg, umysł
keywords in English:	language, gesture, image, nonverbal communication, interpersonal communication, receiver, intention, relevance, brain, mind
number of pulisher's sheets:	11
affiliation:	Wydział Polonistyki : Katedra Teorii Komunikacji
type:	book
subtype:	monography