W dniach od 2 kwietnia do 5 kwietnia 2024 r. prowadzone będą prace związane z wdrożeniem nowej wersji systemu Repozytorium UJ. Nie będzie możliwe wprowadzanie nowych informacji do repozytorium. Za utrudnienia przepraszamy.
Termin „podatność tętnic” funkcjonuje jako pojęcie w patofizjologii układu krążenia od początku XVII wieku. Przez długie lata jej znaczenie pozostawało niedoceniane ze względu na panujący pogląd, że podstawową rolę w rozwoju nadciśnienia tętniczego odgrywa opór systemowy, a będąca jego odbiciem wysokość ciśnienia rozkurczowego jest główną determinantą wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych. Pogląd ten uległ radykalnej zmianie w ciągu ostatnich 10 lat w związku z opublikowaniem wyników dużych randomizowanych badań osób z izolowanym nadciśnieniem skurczowym. W grupie wiekowej powyżej 55 rż. najsilniejszym wyznacznikiem ryzyka okazało się ciśnienie tętna, będące pośrednim wskaźnikiem sztywności tętnic. Przeniosło to zainteresowanie badaczy z oporu naczyniowego na własności sprężyste tętnic. W artykule przedstawiono podstawy morfologiczne i patofizjologiczne procesów związanych ze zmianami własności sprężystych tętnic (sztywnienie). Zdefiniowano podstawowe wskaźniki wyrażające podatność tętnic i opisujący je aparat matematyczny. Szczególną uwagę poświęcono następstwom wzrostu sztywności tętnic dla patologii serca oraz klinicznemu znaczeniu badania jej parametrów. Przedstawiono bieżący stan wiedzy na temat związków między podatnością tętnic a istotniejszymi czynnikami, takimi jak: płeć, starzenie się, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia regulacji wewnątrzwydzielniczej i metabolizmu oraz możliwości ingerencji terapeutycznej w podatność tętnic.
abstrakt w j. angielskim:
Arterial compliance as a term has been known in the pathophysiology of the cardiovascular system since the beginning of the 17th century. For many years it has been underrated because of the predominant view that the development of arterial hypertension is determined by the systemic resistance, which is reflected in diastolic blood pressure level, the main factor for cardiovascular complications. This view has been modified in the recent decade after the publication of the results of large randomized trials in patients with isolated systolic hypertension. In patients over 55 years of age blood pressure, an indirect marker of arterial stiffness has been found to be the strongest risk factor. For this reason the focus of interest has been shifted from vascular resistance to elastic properties of the arteries. The present paper discusses the basics of morphology and pathophysiology of changes in the elastic properties of the arteries (stiffening), defines basic indices of arterial compliance and mathematical background. A chapter will be devoted to the effects of increased arterial stiffness on heart pathology and clinical implications of measuring this parameter. A state-of-the-art section will describe the relationship between arterial compliance and several physiological and pathological factors (sex, ageing, arterial hypertension, endocrine and metabolic dysfunction) as well as therapeutic interference with arterial compliance.
słowa kluczowe w j. polskim:
podatność tętnic, patofizjologia, aspekty kliniczne i terapeutyczne
słowa kluczowe w j. angielskim:
arterial compliance, pathophysiology, clinical and therapeutical aspects
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa