From April 2nd to April 5th, 2024, works related to the implementation of the new version of the Jagiellonian University Repository system will be carried out. It will not be possible to enter new information into the repository during this time. We apologize for any inconvenience.
W okresie stanisławowskim rozwija się moda na pisanie wierszy okolicznościowych, które są tworzone na potrzeby danej chwili i dla danej osoby. Utwory tego typu są przeważnie krótkie, nie zawsze ogłaszane drukiem. Poezja ta, związana z okolicznością i osobą, nie zawsze stanowiła pochwałę. Najczęściej przybierała formę paszkwilu, będącego orężem walki z nieprzyjaciółmi. Poezja okolicznościowa rozwija się w pierwszym i trzecim dziesięcioleciu panowania Stanisława Augusta. Nowych tematów dostarczało jej życie polityczne, a zwłaszcza obrady sejmu. Paszkwil doskonale nadawał się do walki politycznej i parlamentarnej. Wiersze tego okresu pochodzą przede wszystkim z kręgów reformatorskich. Jednym z bohaterów pamfletów tego okresu jest Stefan Łuskina, właściciel i wydawca pierwszego regularnego dwutygodnika w Polsce, jakim była „Gazeta Warszawska”, interesujący się matematyką, astronomią i fizyką, opowiadający się za rozdzieleniem nauki i wiary. Pisali o nim m.in. Tomasz Kajetan Węgierski, Stanisław Kostka Potocki, ale w przeważającej większości były to utwory anonimowe. Przedstawione wiersze ukazują obraz Stefana Łuskiny, jako zatwardziałego konserwatysty, zaciekle broniącego swoich poglądów. Zakonnika tęskniącego za dawnym porządkiem i pragnącego przywrócenia zakonu jezuitów. Gazeciarza, który walczył z konkurencyjną „Gazetą Narodową i Obcą”, pomimo tego, że szerzyła ona patriotyczne postawy. Osoby występującej przeciwko rewolucji francuskiej i człowieka jawnie głoszącego swoją sympatię do Rosji i carycy Katarzyny II.
abstract in English:
This is a biographical sketch of Stefan Łuskina, the editor of the 18th-century Gazeta Warszawska and a favourite target of contemporary satire. He was presented as a pugnacious conservative and a diehard Jesuit who longed for the return of the good old days and the restoration of the Jesuit Order.
keywords in Polish:
Stefan Łuskina, "Gazeta Warszawska", satyra, okres stanisławowski, wiek XVIII
keywords in English:
Stefan Łuskina, Gazeta Warszawska, satire, Polish press of the 18th cantury
number of pulisher's sheets:
0,95
affiliation:
Wydział Polonistyki : Centrum Badawcze Bibliografii Polskiej Estreicherów
Except where otherwise noted, this item's license is described as Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowa