Niniejsza praca dyplomowa została poświęcona zjawisku połączeń współrzędnych (morfemów, wyrazów, wyrażeń oraz zdań) w języku niemieckim. Zagadnienie to jest wprawdzie drugorzędne w porównaniu do zakresu analizy połączeń podrzędnych, ale mimo to na przestrzeni ostatnich 50 lat powstała liczna literatura dotycząca tej problematyki. Praca składa się z części teoretycznej i części praktycznej.Punktem wyjścia w części teoretycznej był odpowiedni dobór literatury, mający na celu ukazać różnorodność postrzegania koordynacji jako zjawiska w ujęciach różnych gramatyk – od gramatyki tradycyjnej (Walter Jung), poprzez gramatyki dependencyjne (Johannes Erben, Lucien Tesnière, Hans-Werner Eroms) aż po XXI wiek (Józef Paweł Darski, Agnieszka Poźlewicz, gramatyka Dudena). W pracy wykazane zostały zarówno różnice w postrzegania zjawiska współrzędności, jak i jego podobieństwa mimo różnego podejścia autorów do problemu. Praca zawiera główne ujęcia i definicje zjawiska współrzędności, zarówno sposób analizy przykładów, które posłużyły jako podstawa ku zrozumieniu złożoności problemu, jak i ich graficzne przedstawienie (zależności między wyrazami w zdaniu). Kolejną jej częścią jest przedstawienie głównych form połączeń: spójnikowego i bezspójnikowego w mowie i piśmie. W następnym rozdziale dokonano analizy semantycznej, morfologicznej i syntaktycznej spójników oraz przysłówków używanych do łączenia zdań i części zdań (Konjunktionaladverbien) oraz porównano ze sobą te formy. Ostatnim zagadnieniem części teoretycznej są grupy semantyczne połączeń zdań i wyrażeń oraz przykłady z wybranych gramatyk.Część praktyczna to analiza koordynacji w różnych tekstach – fragmencie tekstu popularno-naukowego, pierwszych wersetów Księgi Rodzaju oraz wiersza barokowego.

This Bachelor's thesis involves the subject matter in German's syntax, namely: coordination between morphemes, words, phrases and clauses. Although there are more studies devoted to subordination, a numerous papers have been released in the last 50 years. The thesis consists of the theoretical and practical parts. The starting point of a theoretical section was an appropriate selection of literature, that allows me to show the main differences and also what all perspectives (traditional, dependency and modern) have in common. It embraces definition of coordination, analysis of examples, that let us understand the complexity of this problem and also the graphical depiction of all dependences between coordinated elements in the sentence. The next part concerns the main form of coordination (conjunctional and non—conjunctional) in speech and script. Then conjunctions have been divided into groups in terms of morphological, semantic and syntactic aspects. The last section of thesis involves a practical analysis of three short texts (a popular science text, a passage from the Genesis and a baroque poem).

Die vorliegende Arbeit widmet sich einem Phänomen im Syntax des Deutschen und zwar der sogenannten Koordination zwischen Sätzen, Phrasen, Wörtern und Morphemen. Das Problem ist im Unterschied zur Hypotaxe nachrangig, aber trotzdem ist in den letzten 50 Jahren eine zahlreiche Literatur zu diesem Thema entstanden. Diese Diplomarbeit besteht aus einem theoretischen und einem analytischen Teil.Als Grundlage gilt die entsprechende Fachliteratur, aufgrund deren sich feststellen lässt, dass sowohl Unterschiede als auch Gemeinsamkeiten in verschiedenen Auffassungen zu finden sind.Die Diplomarbeit beinhaltet die Hauptdefinitionen von Koordination – eine Analyse der Beispiele, denen die Definitionen zugrunde liegen sowie die graphische Darstellung der Dependenzrelationen in einem koordinierten Satz. Dann werden Formen und Mittel der Koordination in Wort und Schrift besprochen. Die nächsten zwei Kapitel betreffen die Konjunktoren bei einer syndetischen Konstruktion (Konjunktion & Konjunktionaladverb), syntaktische Differenzen dazwischen und morphologische, syntaktische und semantische Kriterien ihrer Einteilung.Als das letzte werden im theoretischen Teil die Bedeutungsgruppen der Phrasen- und Satzverbindung mit ausgewählten Beispielen aus verschiedenen Grammatiken dargestellt.Im praktischen Teil werden drei Abschnitte analysiert, erster aus dem populärwissenschaftlichen Essayistik, zweiter aus der Bibel, dritter aus der Barocklyrik.