tytuł:
|
Schizofrenia jako zaburzenie "ja" ucieleśnionego |
wariant tytułu: |
Schizophrenia as a disorder of embodied self
|
autor: |
Szczotka Joanna |
recenzent: |
Białek Maja, Wierzchoń Michał
|
promotor: |
Wierzchoń Michał
|
data obrony
: |
2016-11-04 |
język: |
polski |
abstrakt w j. polskim: |
Teorie schizofrenii wskazują na różnorodne mechanizmy odpowiedzialne za rozwój tego zaburzenia, jednak pełne ujęcie wyjaśniające etiologię i obraz kliniczny schizofrenii wciąż nie zostało wypracowane. Współcześnie dąży się do identyfikacji podstawowych, rdzennych czynników chorobowych prowadzących do wytworzenia całego spektrum objawów. Dane eksperymentalne oraz raporty pacjentów wskazują, że takim czynnikiem może być doświadczenie „ja”, zaburzone na podstawowym, przedrefleksyjnym poziomie, które następnie prowadzić może do wielu wyższorzędowych symptomów. W ramach pracy zaproponowano przegląd i analizę tych danych, jak również najbardziej wpływowych w kognitywistyce koncepcji, które określają specyficzne mechanizmy wpływające na obraz kliniczny schizofrenii. Są to ujęcia kładące nacisk na różne, lecz komplementarne aspekty doświadczenia, takie jak schemat i obraz ciała, poczucie cielesnej własności i sprawstwa, czy hiperrefleksyjność i umniejszone samoprzywiązanie. Przedstawiono także wyniki projektu empirycznego, ukierunkowanego na ujawnienie wpływu zaburzeń kodowania predykcyjnego na detekcję bodźców wzrokowych w zadaniu Simona. Choć znaczeniowo szerokie, „ja” okazuje się być kategorią o dużej wartości eksplanacyjnej, ujmującą we wspólnej ramie wiele symptomów obserwowanych w schizofrenii – tych występujących zarówno na niskich, neuronalnych poziomach przetwarzania informacji, jak i na poziomie fenomenologii subiektywnego doświadczenia. Takie ujęcie jawi się jako wartościowe zarówno dla celów teoretyczno-badawczych, jak i praktycznych. |
abstrakt w j. angielskim: |
Theories of schizophrenia propose numerous mechanisms underlying development of this disorder, yet the account including satisfactory etiological explanation is still lacking. Current trend is to indicate core, basic factors which may further give rise to whole diversity of symptoms. Experimental data and patients’ reports show that such key factor may be self-experience disturbed on a basic, pre-reflective level, which can then lead to many higher-order symptoms. In this work I review and analyse these data, as well as the most influential theories focusing on mechanisms giving rise to the anomalous experience of embodied self. These approaches pay attention to different, but complementary aspects of experience, such as body schema and body image, sense of ownership and sense of agency, or hyperreflexivity and diminished self-affection. I also introduce results of empirical project, aiming at revealing influence of distorted predictive coding on visual detection in Simon task. Although very broad in its possible meanings, the self appears to be a concept of high explanatory value, grasping in the single framework many schizophrenic symptoms – these observable on neural, low-level of information processing, as well as on the level of phenomenology of subjective experience. Such approach appears to be valuable and useful for both research and practice. |
słowa kluczowe w j. polskim: |
"ja", samoświadomość, schizofrenia, obraz ciała, ucieleśnione poznanie, zadanie Simona |
słowa kluczowe w j. angielskim: |
self, self-consciousness, schizophrenia, body image, embodied cognition, Simon task |
wydział: instytut / zakład / katedra: |
Ośrodek Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych |
typ: |
praca licencjacka |