title: | Cultural Aspects in Translation: Religious Elements and Proper Names in Selected Stories from Dubliners and Its Polish Translations. |
alternative title: |
Kulturowe aspekty przekładu: elementy religijne i nazwy własne w wybranych historiach z Dublińczyków i ich polskich przekładach |
author: | Świstek Agnieszka |
reviewer: | Bazarnik Katarzyna ![]() ![]() |
advisor: | Bazarnik Katarzyna ![]() |
date of submittion : | 2014-10-25 |
language: | English |
abstract in Polish: | Niniejsza praca magisterska jest poświęcona analizie porównawczej dwóch polskich tłumaczeń Dublińczyków Jamesa Joyce’a w wykonaniu Kaliny Wojciechowskiej i Zbigniewa Batki. We wstępie przedstawiona została sylwetka autora tekstu źródłowego, Jamesa Joyce’a, a także krótka charakterystyka epoki literackiej, z której wywodzi się tekst źródłowy – Modernizmu. Zostały tam również przedstawione cele pracy magisterskiej. W rozdziale pierwszym znajduje się krótkie przedstawienie całych Dublińczyków, oraz analiza i interpretacja czterech wybranych historii, mianowicie: „Sióstr”, „Łaski Bożej”, „Spotkania” i „Arabii”. Analiza wyżej wymienionych tekstów została wykonana w oparciu o teksty krytyków literackich oraz na podstawie własnych rozważań. Rozdział drugi przedstawia strategie tłumaczeniowe stosowane w tłumaczeniu tekstów nacechowanych kulturowo z przykładami, w oparciu o publikację Krzysztofa Hejwowskiego pt. Translation: a Cognitive-Communicative Approach. Ponad to, zostało tam przedstawione znaczenie jakie ma kompetencja kulturowa tłumacza w przypadku tłumaczenia tekstów nacechowanych kulturowo. W rozdziale trzecim znajduje się szczegółowa analiza porównawcza czterech wybranych historii z Dublińczyków. „Siostry” oraz „Łaska Boża” zostały zanalizowane pod kątem aluzji religijnych, gdyż są one nimi przepełnione. Dwie pozostałe historie, „Spotkanie” i „Arabia”, zostały zanalizowane pod kątem tłumaczenia nazw własnych, nawiązujących do geografii, historii, literatury i sztuki Irlandii. Każda historia została opracowana w osobnym podrozdziale i jest zaopatrzona w odpowiednie przykłady, pochodzące zarówno z tekstu źródłowego, jak i z obu tłumaczeń. W podsumowaniu zostały zawarte wnioski nasuwające się po analizie tekstu źródłowego i obu polskich przekładów. Tłumaczenia Kaliny Wojciechowskiej i Zbigniewa Batki okazują się być do siebie bardzo podobne, pod względem doboru strategii tłumaczeniowych. Jednakże, tłumaczenie Batki zdaje się przekazywać znacznie więcej elementów kulturowych zawartych w tekście oryginalnym niż tłumaczenie Wojciechowskiej, gdyż Batko pozwala wydedukować czytelnikowi o wiele więcej z tekstu. Batko naprowadza czytelnika, jeżeli już nie podaje mu gotowych odpowiedzi. Natomiast Wojciechowska zdaje się bazować na wiedzy i umiejętnościach czytelnika, ponieważ często niczego mu nie objaśnia. Poza tym, tłumaczenie Wojciechowskiej zawiera kilka błędów w nazwach tekstów literackich i magazynów, co nie powinno mieć miejsca, ale może wynikać z dystansu czasowego dzielącego oba przekłady i trudności w dotarciu do źródeł w Polsce w latach pięćdziesiątych XX wieku. |
abstract in English: | The thesis is devoted to the comparative analysis of the two Polish translations of Dubliners by James Joyce written by Kalina Wojciechowska and Zbigniew Batko. In the introduction were presented some facts on life and work of the author of the source text, and the short characteristics of the literary period – Modernism. Additionally, it contains the aims of the thesis. The first chapter includes the short presentation of the whole cycle of the stories and the analysis and interpretation of the selected stories, namely: “The Sisters”, “Grace”, “An Encounter” and “Araby”. The analysis was prepared on the basis of critical works and my own considerations.The second chapter involves the strategies used to translate culturally-marked texts together with some specific examples, on the basis of Translation: A Cognitive-Communicative Approach by Krzysztof Hejwowski. What is more, it is also concerned with the importance of the cultural competence of a translator.In the fourth chapter there is a detailed comparative analysis of the four selected stories from Dubliners. “The Sisters” and “Grace” are analysed in respect of religious elements since they are filled with them. “An Encounter” and “Araby” are analysed in respect of the translation of proper names, which are connected with the geography, history, literature and arts of Ireland. Each story is analysed in a separate subsection and is accompanied by specific examples from the source text and the two translations.In the conclusion, there are some postulates arousing after the analysis of the source text and its two Polish translations. Both translations appear to be very similar, as far as the choice of translation strategies are concerned. However, Batko’s translation seems to convey much more cultural elements included in the source text than Wojciechowska’s translation since he let the reader infer more from the text. Batko helps the target reader, if not gives him the ready-made answers, while Wojciechowska relies more on the knowledge and skill of the reader because she hardly ever explains anything. Besides, Wojciechowska’s translation includes some mistakes concerning the names of literary works and magazines, which should not happen. Nonetheless, it may come from the time which divides the two Polish translations, and limited access to Joyce’s guidebooks and other sources in 1950’s in Poland. |
keywords in Polish: | Kulturowe aspekty przekładu, kompetencja kulturowa tłumacza, religia, nazwy własne, strategie tłumaczeniowe |
keywords in English: | Cultural aspects in translation, cultural competence of a translator, religion, proper names, translation strategies |
affiliation: | Wydział Filologiczny |
type: | master work |
Files | Size | Format | View |
---|---|---|---|
There are no files associated with this item. |