Obraz rodu Zrinskich w dramatach Marijana Matkovicia, Ivo Bresana i Vladimira Stojsavljevicia
alternative title:
The Zrinski family in the plays written by Marijan Matković, Ivo Bresan and Vladimir Stojsavljević
author:
Wójcik Andrzej
reviewer:
Dyras Magdalena , Borowiec Aleksandra
advisor:
Dyras Magdalena
date of submittion
:
2014-10-07
language:
Polish
abstract in Polish:
Ród Zrinskich ma swoje miejsce w historii i kulturze Chorwacji. W 1566 r. Nikola Subić Zrinski wsławił się obroną miasta Siget w południowych Węgrzech przed nawałą turecką. Nikola Zrinski stał się chorwackim bohaterem narodowym o którym powstały liczne dzieła literackie, plastyczne i muzyczne. Z kolei prawnuk Nikoli Petar Zrinski był obok Frana Krsto Frankopana spiskowcem straconym w 1671r. za knowania przeciw dynastii Habsburgów. Marijan Matković w dramacie "General i njegov lakrdijas" podważa mit Nikoli Zrinskiego prowokując czytelników do przemyślenia kryteriów decydujących o włączeniu danej postaci do narodowego panteonu. Z kolei Ivo Bresan w dramacie "Utvare" kpiąc sobie z narodowego mitu jednocześnie zdaje się sądzić, że mit przynależy do ludzkiej natury i zawsze jeden mit zastąpi jakiś inny. W tetralogii dramatycznej "Kronika nestajanja" Vladimir Stojsavljević pielęgnuje pewne elementy mitu choć równocześnie eksponuje członków rodu, którzy do tej pory stali na drugim planie. Nowatorskie jest patrzenie na spiskowców z perspektywy członków rodziny, na których losie działania spiskowców wywarły piętno. Tematyka związana ze Zrinskimi pojawiała się w ważnych momentach chorwackiej historii. Ta tematyka jest wciąż żywa w chorwackiej kulturze i pozwala autorom ustosunkowywać się w rozmaity sposób do legendy Zrinskich i wizji historii Chorwacji z jaką łączą się opisy dziejów rodu.
abstract in English:
The Zrinski family is an important magnate family in Croatian history. In 1566 Nikola Subić Zrinski gained renown in Europe. He defended town Siget when Turks attacked the fortress. Zrinski is one of the Croatian national heroes. His death was a subject of many literary and plastic works. Another well known hero from the Zrinski family is Petar Zrinski who participated in a plot against Habsburg dynasty which is known as Zrinski and Frankopan plot. He was executed in 1671. A lot of artists wrote different works about Petar Zrinski. A playwright Marijan Matković in 1969 published play "General i njegov lakrdijas" about Nikola Subić Zrinski and Siget. He caused ferment because Zrinski in this play was poser and plunderer. Matković in this play discusses with Croats about their national myth and stereotyped historical views. Ivo Bresan in the play "Utvare" also wrote about national myths. He thinks that myth is a part of humane nature even if it disfigure the reality. Vladimir Stojsavljević in four plays about the Zrinski family "Kronika nestajanja. Drame o obitelji Zrinski" accepted a part of national myth although wrote a lot about the family of plotters especially about women. in his plays the most important are these heroes about whome historical books silent. Plays about the Zrinski family show that this story is still alive in Croatian culture.