Jagiellonian University Repository
Interpretative and translational confrontations with Edgar Allan Poe's Ligeia
Communities & Collections
pcg.skipToMenu
Interpretative and translational confrontations with Edgar Allan Poe's Ligeia
Bibliographic description
| title: | Interpretative and translational confrontations with Edgar Allan Poe's Ligeia |
| alternative title: |
Konfrontacje interpretatorów i tłumaczy z opowiadaniem "Ligeia" Edgara Allana Poe |
| author: | Handzel Małgorzata |
| reviewer: | Pawelec Andrzej  , Palmowski Michał
|
| advisor: | Pawelec Andrzej
|
| date of submittion : | 2014-10-08 |
| language: | English |
| abstract in Polish: | Tematem niniejszej pracy jest słynne opowiadanie "Ligeia" Edgara Allana Poe, a jej celem – udowodnienie, że tytułowa bohaterka to wyłącznie wytwór wyobraźni niewiarygodnego narratora. Proponowana analiza dotyczy nie tylko utworu oryginalnego, lecz również, w dalszej części pracy, dwóch współczesnych polskich przekładów, autorstwa Sławomira Studniarza oraz Beaty i Rafała Śmietanów.Pierwsza część proponowanego studium poświęcona jest interpretacji postaci głównej bohaterki z pięciu różnych punktów widzenia. Ligeia zostaje zatem przedstawiona jako wytwór językowy, wytwór literacko-kulturowy, istota doskonała (również w sensie metafizycznym), dzieło sztuki oraz istota niecielesna. Następnie analizie poddaję narratora, skupiając się na jego niewiarygodności (o której świadczy choćby nadmierna skłonność do zapominania czy uzależnienie od opium) oraz wybranych zagadnieniach związanych z jego stanem psychicznym. Na podstawie obu analiz sformułować można wniosek, wedle którego tytułowa bohaterka jest najprawdopodobniej jedynie wymysłem narratora, a nie niezależną istotą ludzką.W kolejnej części pracy poruszam problem ukazania Ligei w wymienionych polskich przekładach, dochodząc do konkluzji, że zarówno tłumaczenie Studniarza, jak i Śmietanów przedstawia bohaterkę Poego jako wytwór wyobraźni. Ostatnim etapem mojej dyskusji jest przyjrzenie się wybranym cechom obu tekstów docelowych. W przypadku Studniarza kładę nacisk na obecną w jego tłumaczeniu archaizację, która, choć ma charakter umiarkowany, jest wyczuwalna na różnych poziomach organizacji językowej. Drugi z przekładów cechuje natomiast zwięzłość, a także obecność rozmaitych przeoczeń i problemów stylistycznych.Niniejsza praca nie tylko dowodzi, że Ligeia jest mało wiarygodna jako bohaterka (ten wniosek dotyczy zarówno oryginału, jak i przekładów), lecz także ukazuje, dlaczego metody językoznawstwa kognitywnego, reprezentowanego przez Elżbietę Tabakowską, mogą okazać się mało pomocne w analizie przytoczonego tekstu. |
| abstract in English: | The aim of the present thesis is to propose a comprehensive interpretation of "Ligeia," one of the most famous short stories by Edgar Allan Poe. The key idea of my undertaking is to prove that the eponymous heroine never existed as a real human being and, instead, may be regarded as a mere figment of the protagonist’s imagination. Apart from the analysis of the tale in the original, what is also crucial for my thesis is how Ligeia is represented in two contemporary Polish translations: by Sławomir Studniarz and by Beata and Rafał Śmietana. First of all, I concentrate on the depiction of Ligeia from five different perspectives, discussing relevant clues which present her as a linguistic construct (with the main focus on alliterations and repetitions), a literary and cultural construct (with an enumeration of various possible references, either direct or indirect), a supreme entity (in the sense of metaphysical powers as well as more “human” qualities such as, for instance, extraordinary intellect), a work of art and, finally, a non-corporeal creature. Secondly, I attempt to interpret the person of the narrator, examining the signals of his unreliability (including enigmatic forgetfulness, characteristic uncertainty and drug addiction) and his overall mental state. On the basis of these two parts of my global study we may arrive at the conclusion that Ligeia is, most probably, a mere construct.Having argued my point, I move on to the problem of the heroine’s representation in the two Polish renditions. Quite predictably, it turns out that the image of Ligeia emerging from both Studniarz’s and the Śmietanas’ translations is also that of a figment of the narrator’s imagination. Finally, I shift my focus from Ligeia’s depiction to selected features of both target texts. In the case of Studniarz, what is analysed is his use of archaisation, which, though moderate, can be found on multiple levels of language organisation. With respect to the Śmietanas, I point to their conciseness and omission as well as to quite a few confusing or stylistically awkward solutions.All in all, what my thesis shows is not only that Poe’s Ligeia is highly improbable as a character (both in the original and in the translations), but also that it does not make much sense to analyse the short story from the point of view of cognitive linguistics as represented by Elżbieta Tabakowska. |
| keywords in Polish: | językoznawstwo kognitywne, Ligeia, Poe, przekład |
| keywords in English: | cognitive linguistics, Ligeia, Poe, translation |
| affiliation: | Wydział Filologiczny |
| type: | master work |
Files in this item
| Files | Size | Format | View |
|---|---|---|---|
|
There are no files associated with this item. |
|||
This item appears in the following Collection(s)
Projekt „Repozytorium otwartego dostępu do dorobku naukowego i dydaktycznego UJ” współfinansowany w ramach poddziałania 2.3.1 „Cyfrowe udostępnianie zasobów nauki” Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa na podstawie umowy o dofinansowanie nr POPC.02.03.01-00-0030/17-00
