title: | "Neurobiologiczne mechanizmy jąkania" |
alternative title: |
Neurobiological mechanisms of stuttering |
author: | Zajdel Karolina |
reviewer: | Sołtys Zbigniew ![]() ![]() |
advisor: | Sołtys Zbigniew ![]() |
date of submittion : | 2014-09-22 |
language: | Polish |
abstract in Polish: | Jąkanie jest zaburzeniem płynności mowy o dość charakterystycznych objawach, takich jak powtórzenia lub przedłużenia dźwięków, sylab lub słów. Zaburzenie to występuje dosyć powszechnie w populacji, jednak jego etiologia, a przede wszystkim neuronalne podstawy, są słabo zbadane. Proces generowania mowy jest bardzo skomplikowany i wymaga współpracy wielu ośrodków mózgowych. U osób jąkających się zaobserwowano wiele zmian w strukturze i funkcjonowaniu tych rejonów. Przede wszystkim dotyczyło to rejonów takich jak ośrodek Broki, okolica przedruchowa, dodatkowa okolica ruchowa, jądra podstawne, móżdżek i wyspa. Wykazano również zaburzenia w gęstości substancji białej. Dodatkowo jąkający się demonstrowali odmienny wzorzec aktywacji ośrodków odpowiadających za percepcję mowy. Najbardziej charakterystycznymi zmianami neurobiologicznymi w jąkaniu jest większa aktywność prawej półkuli podczas generowania oraz percepcji mowy, nieprawidłowa współpraca ośrodków mowy na poziomie korowymi podkorowym oraz mniejsza aktywacja ośrodków słuchowych i motorycznych kontrolujących ruchy ust i krtani.Dokładna etiologia jąkania nie jest znana. Przyczyn tego zaburzenia upatruje się w czynnikach genetycznych, psychicznych, fizjologii układu nerwowego czy w zmianach w procesowaniu językowym i słuchowym. Obecność tak wielu potencjalnych przyczyn świadczy o heterogenności tego zaburzenia. Jąkanie było i jest leczone na wiele sposobów. Niemniej jednak do tej pory nie opracowano skutecznej metody jego leczenia. Stosuje się wiele technik, mających za zadanie poprawić płynność mowy lub zmienić podejście dotkniętej osoby do swojego zaburzenia. Najbardziej skuteczną i obiecującą metodą są, coraz bardziej popularne, terapie kształtujące płynność. Wiele badań wykonanych na osobach po tego rodzaju terapii wykazało kompensacyjne zmiany w aktywności ośrodków mowy w mózgu. |
abstract in English: | Stuttering is a type of speech fluency disorder with quite distinctive symptoms, such as repetitions or prolongations of sounds, syllables or words. This disorder is fairly common in the population, but its etiology, especially neural basis, are poorly understood.The process of speech production is very complex and requires the cooperation of many brain areas. It has been shown that people who stutter have many functional and structural changes in these areas. First and foremost it was connected with regions such as Broca’s area, premotor area, supplementary motor area, basal ganglia, cerebellum and insula. Additionally, it has been demonstrated that stutterers have abnormal white matter density. The exact etiology of stuttering in unknown. The origin of this disorder is seen in genetic factors, psychology, physiology of the nervous system or in changes in linguistic and auditory processing. The presence of so many potential causes indicates heterogeneity of this disorder.Stuttering was and is treated in many ways. However, there are no effective methods for its treatment so far. There are many techniques designed to improve the fluency of speech or to change the attitude the affected people have towards this disorder. The most effective and promising methods are fluency shaping therapies. Many studies conducted on people after this treatment showed compensatory changes in the activity of the speech related areas in their brains. |
keywords in Polish: | jąkanie, generowanie mowy, percepcja mowy |
keywords in English: | stuttering, speech production, speech perception |
affiliation: | Wydział Biologii |
type: | licenciate work |
Files | Size | Format | View |
---|---|---|---|
There are no files associated with this item. |