Od tabuizowania śmierci do jej odrealniania - czyli jak zaprzeczyć niezaprzeczalnemu?"
alternative title:
From taboo of death to its unreality - how to deny the undeniable.
author:
Moskal Dominika
reviewer:
Romaniszyn Krystyna , Gumuła Wiesław
advisor:
Romaniszyn Krystyna
date of submittion
:
2014-09-22
language:
Polish
abstract in Polish:
Wraz z nieustannym rozwojem człowieka zmienia się także jego stosunek do umierania i do śmierci. W średniowieczu do śmierci podchodzono z ogromnym szacunkiem, miała ona wymiar społeczny i duchowy, co wiązało się z licznie powstającymi obyczajami i rytuałami. Po okresie akceptacji i pogodzenia się ze śmiercią, nastąpiło jej całkowite wykluczenie z życia społecznego. Od początku XX wieku zaczęła być traktowana w kategoriach tabu. Poruszanie jej tematu odbierane było za niestosowne i społecznie potępiane. Niespełna stulecie później, ta sama śmierć staje się dźwignią handlu oraz tematem poruszanym zarówno przez media, jak i wytwory kultury popularnej. Dzięki niej człowiek jest w stanie wzbogacić się lub zyskać popularność. To właśnie te dwie główne przemiany zainspirowały mnie do zagłębienia się i zbadania sfery, która jest przecież nieodłącznym elementem każdego żywego organizmu. Analizując ten zmieniający się stosunek ludzi do śmierci na przestrzeni stuleci znalazłam stały wspólny mianownik, a mianowicie nieustanne zaprzeczanie śmierci poprzez wykluczanie jej tematu z życia codziennego. Dziś odbywa to się głównie w sposób pośredni poprzez banalizowanie, odrealnianie czy ośmieszanie śmierci za pomocą włączania jej w sferę rozrywki. W swojej pracy starałam się jednak pokrótce, ale całościowo zaprezentować procesy które w moim rozumieniu przyczyniają się do tabuizowania śmierci, a następnie opisać symptomy poprzez które to tabuizowanie się uzewnętrznia. W części empirycznej z kolei, zdecydowałam się zbadać oraz dokonać analizy jednego z opisanych symptomów, a mianowicie eksploatowania tematu śmierci poprzez kulturę popularną w celu szokowania, dostarczania rozrywki oraz przyciągnięcia jak największej liczby odbiorców. Jako reprezentanta kultury popularnej wybrałam filmy z gatunku horroru. Wnioski powstałe z przeprowadzonej przeze mnie analizy treści przedstawiają sposoby prezentowania śmierci i umierania przez wytwory kultury popularnej, a jednocześnie uzasadniają postawioną przeze mnie tezę o ciągłym tabuizowaniu realnej śmierci.
abstract in English:
The main aim of this dissertation is presenting changes in social perception to death over the centuries. In the Middle Ages death was fully acceptable part of life. In the twentieth century the death turned into a taboo. Less than a hundred years later, the death is came into the sphere of entertainment becoming a way to make money and gain popularity. These changes have inspired me to explore and analyze the topic of death. I found a common feature of this phenomenon, namely ceaseless denial of death by exclusion it from everyday life.