Praca Człowiek otwartą księgą – fizjonomika jako klucz do odczytania charakterów postaci literackich w „Kaśce Kariatydzie” Gabrieli Zapolskiej stara się ukazać związek popularnych w XIX wieku teorii fizjonomicznych, które swymi początkami sięgają starożytności, z twórczością autorki Moralności pani Dulskiej. Teorie te dowodzą istnienia związku między ludzkim wnętrzem i jego zewnętrznym wyglądem. Pozwalają dostrzec duchową stronę człowieka dzięki badaniu jego zewnętrznej formy. W niniejszej pracy teorie fizjonomiczne stanowią klucz do lepszego poznania bohaterów literackich powieści Gabrieli Zapolskiej „Kaśka Kariatyda”. Rozprawa podzielona jest na 8 zasadniczych części, w których dokonuję dokładnej analizy postaci. W pierwszej części poddaję dogłębnej analizie portret głównej bohaterki z uwzględnieniem cezury, którą staje się moment gwałtu i przybliżam portrety pozostałych postaci kobiecych mających istotny i epizodyczny wpływ na losy Kaśki Olejarek. W kolejnej części poświęcam uwagę mężczyznom, których opisy układam w hierarchii od najbardziej do najmniej znaczących. W trzecim rozdziale badam rolę spojrzenia bohaterów. Rozdziały czwarty i piąty traktują o emocjach i mimice postaci. Następnie omawiam zagadnienia związane z gestyką bohaterów. Rozdział siódmy i ósmy stanowią uzupełnienie rozważań charakterologicznych i pokazują, jaki wpływ na charakterystykę postaci mają strój i otoczenie bohaterów. Wszystkie rozdziały stanowią wprawdzie osobne cząstki interpretacyjne, ale mimo to sprowadzają się do wspólnych wniosków, iż tezy fizjonomistów znalazły zastosowanie również w Kaśce Kariatydzie Gabrieli Zapolskiej.

The work Man as an open book - physiognomy as a key to read literary characters in” Kaśka Kariatyda” by Gabriela Zapolsk” tries to show the relationship between popular in the nineteenth century theory of physiognomy, which with their origins date back to Antiquity, with the works of the author of “Moralność Pani Dulskiej”. These theories prove the existence of the relationship between the human interior and his external appearance. They allow to identify an the spiritual side of man through the study of its external form. In this work physiognomic theories are the key to a better understanding of literary characters of the Gabriela Zapolska novel "Kaśka Kariatyda". Dissertation is divided into 8 major parts in which I make a careful analysis of the literary characters. In the first part I give an in-depth analysis of the portrait of the main feminine character taking into account the turning point, which becomes a moment of rape and I draw portraits of the other female characters having a significant and episodic influence on the fate of Kaśka Olejarek. In the next part I devote attention to men whose descriptions arrange in a hierarchy from most to least significant. In the third chapter I study the role of literary characters gaze. The fourth and fifth chapters treat about the emotions and facial expressions. Then discuss issues related to gestures of literary characters. Chapter seventh and eighth are a complement of characterological considerations and shows what is the impact on the characteristics of the literary character have dress and surroundings. All chapters are indeed separate particles of interpretation, but still come down to the common conclusion that the physiognomists thesis were also used in Gabriela Zapolska’s “Kaśka Kariatyda”