We wstępie niniejszej pracy magisterskiej dowiedziono istotnej roli pięcioczłonowego pierścienia imidowego lub laktamowego jako elementu rdzeniowego substancji o działaniu przeciwdrgawkowym. W rozdziale tym omówiono dotychczas stosowane leki przeciwpadaczkowe z grupy pirolidyno-2-onu, pirolidyno-2,5-dionu oraz hydantoiny. Dodatkowo w opisie uwzględniono substancje otrzymane w badaniach mających na celu poszukiwanie nowych, skuteczniejszych i bezpieczniejszych połączeń znajdujących zastosowanie w terapii padaczki, których budowa chemiczna opiera się na wspominanym fragmencie farmakoforowym.Mając na uwadze niezwykle ważną rolę pierścienia sukcynimidowego dla aktywności przeciwdrgawkowej, w prezentowanych badaniach kontynuowano prace prowadzone w Katedrze Chemii Farmaceutycznej UJ CM, mające na celu poszukiwanie nowych, aktywnych przeciwdrgawkowych połączeń w grupie 1,3-podstawionego pirolidyno-2,5-dionu. Tematyka niniejszej pracy skupiła się na propanamidowych oraz butanamidowych pochodnych pirolidyno-2,5-dionu, w których fragment aminowy stanowiły różnie podstawione benzyloaminy lub cykloheksyloaminy. Przewidziano syntezę trzech serii zróżnicowanych strukturalnie pochodnych pirolidyn-2,5-dionu.Realizując cele niniejszego projektu, w części chemicznej otrzymano bibliotekę 33 związków tworzących trzy serie: pochodne kwasu 2-(2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-propanowego, 2-(2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-butanowego i 2-(3-metylo-2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-propanowego. Syntezę przeprowadzono w dwóch etapach. Jako substraty otrzymano kwasy 2-(2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-propanowy, 2-(2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-butanowy oraz 2-(3-metylo-2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-propanowy, które następnie w reakcji z odpowiednimi aminami w obecności czynnika aktywującego grupę karboksylową – karbonylodiimidazolu (CDI) utworzyły finalne połączenia. Otrzymane związki są aktualnie przedmiotem wstępnych badań farmakologicznych na myszach w kierunku aktywności przeciwdrgawkowej w zwierzęcych modelach drgawek padaczkowych: teście maksymalnego wstrząsu elektrycznego (MES), drgawkach wywołanych podskórnym podaniem pentetrazolu (scPTZ) oraz modelu drgawek psychomotorycznych wywołanych prądem o niskiej częstotliwości 6-Hz. Badania te prowadzone są w Katedrze Patofizjologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Wyniki badań in vivo 2-(3-metylo-2,5-diokso-pirolidyn-1-ylo)-N-[(3-fluorofenylo)-metylo]-propanamidu (31), pokazały, że był on aktywny zarówno w teście MES jaki i scPTZ po podaniu dootrzewnowym myszom w dawce 300 mg/kg. Rezultat ten daje nadzieję na znalezienie nowych aktywnych przeciwdrgawkowo substancji wśród N-podstawionych amidów kwasu 2-(2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-propanowego, 2-(2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-butanowego oraz 2-(3-metylo-2,5-dioksopirolidyn-1-ylo)-propanowego, stanowiących tematykę niniejszej pracy.

In the introduction of presented thesis, currently used antiepileptic drugs from groups of pyrrolidine-2-one, pyrrolidine-2,5-dione and hydantoin have been discussed. Substances obtained in researches for developing new safer and more effective compounds as potent antiepileptic drugs have been included in the description, which chemical structure is based on this pharmacophore fragment.Taking into consideration the important role of succinimide ring for anticonvulsant activity, the current studies are the continuation of the research conducted in the Department of Pharmaceutical Chemistry UJ CM, aimed at searching for new anticonvulsant active compounds in the group of pyrrolidine-2,5-diones. The subject of this thesis has focused on the propanamide and buthanamide derivatives of pyrrolidin-2,5-dione, in which the amine function were variously substituted benzylamines or cyclohexylamines. The synthesis of three series of pyrrolidin-2,5-dione derivatives were arranged.Realizing the goal of this thesis, in the chemical studies the library of 33 compounds derivatives of 2-(2,5-dioxopyrrolidine-1-yl)-propanoic, 2-(2,5-dioxopyrrolidine-1-yl)-butanoic and 2-(3-methyl-2,5-dioxopyrrolidine-1-yl)-propanoic acids was obtained. The synthetic procedure was conducted in two stages. As substrates, 2-(2,5-dioxopyrrolidine-1-yl)-propanoic, 2-(2,5-dioxopyrrolidine-1-yl)-butanoic, 2-(3-methyl-2,5-dioxopyrrolidine-1-yl)-propanoic acids were synthetized. The final compound were obtained in the reaction of above acids with appropriate amines in the presence of a carboxyl group activating agent – carbonyldiimidazole (CDI).The finally compounds are currently investigate on the preliminary screening for the study of their anticonvulsant properties on mice, in the animal models of epileptic seizures: the maximal electroshock seizure model (MES), the pentetrazole-induced seizure test (scPTZ) and psychomotoric seizure model induced by low-frequency electricity 6-Hz. The pharmacological investigations will be performed within the Department of Pathophysiology, Medical University of Lublin. Results of in vivo tests of 2-(3-methyl-2,5-dioxo-pyrrolidin-1-yl)-N-[(3-fluorophenyl)-methyl]-propanamide (31) showed that it was active in both MES and scPTZ tests after intraperitoneal administration into mice at a dose of 300 mg/kg. This result gives hope to find new anticonvulsant substances in group of N-substituted amides of 2-(2,5-dioxo-1-yl)-propanoic, 2-(2,5-dioxo-1-yl)-butanoic and 2-(3-methyl-2,5-dioxo-1-yl)-propanoic acid, which are the subject of this thesis.