Cechą charakterystyczną aktualnej fazy globalizacji gospodarczej jest znacz-na międzynarodowa fragmentaryzacja procesów wytwórczych. Powstałe w ten sposób globalne łańcuchy wartości tworzą szansę międzynarodowej ekspansji lokalnych firm i poszczególnych gospodarek, jednocześnie zwiększając transgraniczne zależności. Celem opracowania jest określenie roli usług w globalnych łańcuchach wartości na podstawie danych z bazy statystycznej Trade in Value Added opublikowanej przez OECD oraz WTO, opartej na międzynarodowej tablicy przepływów międzygałęziowych. Dzięki analizie na poziomie wartości dodanej okazuje się, iż rola usług w handlu światowym jest dwukrotnie większa niż do tej pory sądzono. Usługi są nie tylko koniecznym spoiwem globalnych łańcuchów w przemyśle, ale mogą też decydować o pozycji firm i krajów w tychże łańcuchach. Co więcej, coraz częściej również same usługi podlegają międzynarodowej fragmentaryzacji, tworząc własne globalne łańcuchy wartości (choć zjawisko to jest słabsze niż w przypadku łańcuchów przemysłowych).

Important and progressing international fragmentation of production processes is a well-known feature of the contemporary phase of the economic globalization. Thus formed global value chains create chances for an international expansion for local firms and individual economies, as well as increase the transnational interdependency. The aim of the paper is to examine the role of services in global value chains with the aid of Trade in Value Added statistical database published by OECD and WTO and built on an international input-output table. The analysis in terms of value added indicates that the role of services in the international trade is twice as big as hitherto believed. In fact, services bond together global value chains in manufacturing, as well as condition a position of firms and countries in these chains. Moreover, services get also internationally fragmented and create their own global value chains (even if the process is weaker than in the manufacturing).