Wstęp: Dysfunkcje wykonawcze stanowią częsty neuropsychologiczny objaw u chorych po udarze mózgu. Zaburzenia te mogą się przejawiać osłabieniem elastyczności poznawczej, zdolności do planowania zachowania oraz umiejętności podejmowania decyzji. Z perspektywy praktyki klinicznej istotne jest wczesne wykrywanie tych zaburzeń. Cel pracy: Celem badania było porównanie poziomu funkcji wykonawczych u osób po udarze mózgu w zależności od lokalizacji uszkodzenia. Wykorzystano w tym celu Test łączenia punktów (Trail Making Test – TMT). Materiał i metody: Badaniem objęto 43 chorych z rozpoznaniem udaru niedokrwiennego mózgu. Badanych podzielono na trzy grupy: a) z uszkodzeniem płatów czołowych mózgu, b) z uszkodzeniem kory części tylnej półkul mózgu i c) z uszkodzeniem struktur podkorowych mózgu. W analizie wyników uwzględniono część A i B testu oraz stosunek B do A. Wyniki: Uzyskane wyniki wykazały, że chorzy z uszkodzeniem płatów czołowych wykazują niższy poziom elastyczności poznawczej niż chorzy z uszkodzeniem struktur podkorowych (p = 0,037). Wnioski: Pacjenci z uszkodzeniem płatów czołowych mają istotnie niższy poziom sprawności funkcji wykonawczych. Jednak dopiero uwzględnienie stosunku B do A TMT pozwoliło dokładniej ocenić poziom funkcji wykonawczych i wyeliminować komponent psychomotoryczny. Obecność dysfunkcji wykonawczych utrudnia funkcjonowanie chorego, a w konsekwencji prowadzi do ograniczenia jego samodzielności. Dlatego istotne jest uwzględnienie stosownej procedury w diagnozie neuropsychologicznej osób po udarze mózgu.

Introduction: Executive dysfunctions are common neuropsychological symptoms in patients after a stroke. These disorders may present with impairment of cognitive flexibility, ability to plan behavior and decision-making skills. From the perspective of clinical practice, early detection of these disorders is essential. The aim of the study was to compare the level of executive functions in patients after stroke, depending on the location of the damage. The Trail Making Test (TMT) was used for this purpose. Material and methods: The study included 43 patients with diagnosed ischemic cerebral stroke. Patients were divided into three groups: a) damage of frontal cerebral lobes, b) damage of the cortex of the posterior parts of the cerebral hemispheres, c) damage of subcortical structures of the brain. The analysis takes into account the results of Part A and B of the test and the ratio B/A. Results: The results showed that the patients with damage to the frontal lobes have a lower level of cognitive flexibility than patients with damage to subcortical structures (p = 0.037). Conclusions: Patients with damage of the frontal cerebral lobes demonstrated a significantly lower level of executive dysfunctions. However, only taking into account the ratio B/A, TMT enables one to more precisely assess the efficiency of executive functions and eliminate the psychomotor component. The presence of executive dysfunction hampers the functioning of the patient and, consequently, leads to a reduction of independence. Therefore, it is important to take into account the appropriate procedure in the neuropsychological diagnosis of patients after stroke.