Artykuł dotyczy paralogicznych figur (amfibologii, ekwiwokacji, hypallage i syllepsis) w poezji Jana Zycha. Paralogizmy to wyrażenia, w których połączenie formy logicznej i syntaktycznej wywołuje nierozwiązywalną zagadkę semantyczną. Całość podzielona jest na trzy części, z których każda dotyczy jednego ze środków, jakich używa Zych do ukazywania opozycji dystansu i bliskości: metafory powietrza, odpowiadającej kanałowi mowy poetyckiej; komunikowania się za pośrednictwem poczty (listów); obrazów labiryntu. Paralogiczne figury rozpatrywane są ze względu na ich funkcję w konstruowaniu tekstów, jako sygnatury autorskiej podmiotowości, a także jako zaproszenia do performatywnej lektury. W związku z tym wiersze Zycha, w szczególności "Labirynty", odczytywane są jako literackie performanse, przypominające labiryntową prozę J. L. Borgesa i O. Paza.
abstract in English:
This article focuses on paralogical figures (amphibology, equivocation, hypallage and syllepsis) in the poems of Jan Zych. Paralogicisms are phrases in which the combination of logical and syntactical form produces an irresolvable semantic conundrum. The article is divided into three parts, each dealing with one aspect of Zych’s handling of the opposition of distance and proximity: air metaphors expressive of the channel of poetic speech; communication by post (letters); and images of the labyrinth. The paralogical figures are discussed in terms of their function as textual building-blocks, a mark of the author’s subjectivity, and an invitation for performative reading. In this way, Zych’s poems, in particular Labirynty (The Labyrinths) are reconstituted as literary performances, analogous to the labyrinthine prose of J. L. Borges and O. Paz.
keywords in Polish:
Jan Zych, paralogizm, poezja epistolarna, labirynt literacki
keywords in English:
Jan Zych (1931-1995), paralogicisms, epistolary poetry, literary labyrinth, 20th-century Polish literature, Polish poetry after 1945, imagery of distance and proximity, Octavio Paz (1914-1998), J.L. Borges (1899-1986)
Except where otherwise noted, this item's license is described as Udzielam licencji. Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 3.0 Polska