Przedstawiona w tej książce analiza polskich idei politycznych XVI wieku, kształtowanych w ramach dyskursu republikańskiego, jako przynależących do klasycznej tradycji republikańskiej, ukazuje zarazem istotę właściwego dla tej tradycji namysłu politycznego i znaczenie jej najważniejszych kategorii, jak i niezwykle bogaty koncepcyjnie dorobek polskich autorów późnego renesansu. Nie jest to krytyczne studium polskiej szesnastowiecznej myśli politycznej jako takiej, lecz jej głównych pojęć i koncepcji, ze szczególnym uwzględnieniem ich źródeł ideowych oraz kontekstu politycznego i historycznego, w jakim były rozwijane. Najważniejsze wśród nich są pojęcia rzeczypospolitej, wspólnoty, sprawiedliwości i prawa oraz wolności (normatywne podstawy ładu politycznego), cnót obywatelskich, obyczaju, dobra publicznego i obywatelskości (moralne podstawy ładu politycznego) oraz ustroju mieszanego, władzy i zwierzchności (instytucjonalne podstawy ładu rzeczypospolitej). Tłem i punktem odniesienia dla tych dociekań jest przedstawiona w pierwszej części książki analiza klasycznej tradycji republikańskiej: antycznej, wywodzonej od Arystotelesa oraz wczesnonowożytnej, rozwijanej najszerzej w Wenecji, Florencji i w Anglii w XV i XVI wieku. Analiza ta pozwoliła ustalić i ukazać republikański wzorzec myślenia o polityce jako pewną spójną teorię ładu politycznego wykorzystywaną i rozwijaną przez polskich autorów okresu odrodzenia.

One of the main goals of this book is to demonstrate that the Polish republican discourse of the sixteenth century was not only influenced by the ancient republican tradition, but can in itself be seen as a contribution to the classical republican tradition. The most important aspect of the approach presented in this book is its focus on the normative foundations of the political order of respublica, as well as presenting a well-thought delineation of the classical republican tradition, which was deeply influenced by Aristotle in contrast to modern versions of republicanism. This is the first monograph that attempts to analyze the republican heritage of sixteenth-century Polish political thought as belonging to the classical republican tradition, while also discussing the meaning, concepts and the time-span of that tradition.