Rozwijanie kompetencji w zakresie tłumaczeń audiowizualnych na poziomie studiów uniwersyteckich w Polsce

Głównym celem niniejszej pracy jest zbadanie elementów kompetencji tłumaczeniowej rozwijanych w ramach specjalistycznych kursów z przekładu audiowizualnego (AVT) na polskich uniwersytetach. Autor opisuje wyniki analizy sylabusów kursów dostępnych w uniwersyteckich systemach USOS pod względem tematów, wiedzy i umiejętności zawartych we wspomnianych opisach kursów. Niniejsza praca składa się z dwóch części: teoretycznej, która składa się z pierwszych dwóch rozdziałów, oraz praktyczno-analitycznej, którą tworzy rozdział 3. Część teoretyczna zawiera przegląd badań naukowych dotyczących najważniejszych pojęć poruszanych w niniejszej pracy. W rozdziale 1. omówione są naukowe definicje AVT oraz zakresu tej dziedziny, charakter tekstów audiowizualnych, cechy szczególne najpopularniejszych rodzajów tłumaczeń audiowizualnych, jak również historia AVT oraz obecne tendencje w badaniach naukowych dotyczących tej dziedziny. Rozdział 2. zawiera przegląd przekładoznawczych badań nad kompetencją, analizę najważniejszych modeli kompetencji tłumaczeniowej (TC), jak również przegląd badań nad kompetencją w przekładzie audiowizualnym oraz szczególnych wyzwań właściwych najważniejszym rodzajom tłumaczeń audiowizualnych. W części praktyczno-analitycznej zaprezentowane zostały wyniki analizy sylabusów dotyczących kursów z przekładu audiowizualnego na 10 polskich uniwersytetach. Zebrane dane poddano analizie jakościowej i ilościowej. Ta część niniejszej pracy zawiera informacje na temat kontekstu badania, metod zbierania danych i zastosowanych procedur, jak również opis analizowanych danych, wnioski i sugestie dotyczące dalszych badań.

The main purpose of this dissertation is to examine what aspects of translation competence are developed within specialised courses in audiovisual translation (AVT) at Polish universities. The author describes the results of an analysis of course syllabi available in the universities’ USOS systems in terms of the topics, knowledge and skills incorporated in the course descriptions. The present dissertation consists of two parts: theoretical, composed of the first two chapters, and practical-analytical, which is constituted by Chapter Three. The theoretical part consists of a review of academic research regarding the most important notions discussed in the dissertation. Chapter One discusses academic definitions of AVT and its scope, the nature of audiovisual texts, the characteristics of the most widespread modes of audiovisual transfer, as well as history and the current trends of AVT research. Chapter Two includes an overview of competence-based research in Translation Studies, an analysis of major models of translation competence (TC), as well as an overview of research into competence in AVT and the specific challenges of major types of audiovisual transfer. The practical-analytical part presents the study of syllabi of courses in AVT offered in 10 Polish universities. The data collected are subjected to qualitative and quantitative analyses. This part of the dissertation contains information about the context of the study, data collection methods and the procedure applied, as well as a description of the data under examination, conclusions and suggestions for further research.